မိန္းမစိတ္သေဘာထား

၁) မႏႈိင္းနဲ႔

“သူ႔မိန္းမက အိမ္ေထာင္မႈ ဘယ္ေလာက္ထိန္းႏိုင္တယ္၊ သူ႔ခ်စ္သူက ဘယ္လိုၾကင္နာတတ္တယ္”လို႔ ကိုယ့္မိန္းမ၊ ကိုယ့္ခ်စ္သူကုိ တစ္ျခားမိန္းကေလးေတြနဲ႔ မႏႈိင္းနဲ႔။ ကိုယ္ခ်စ္တဲ့သူနဲ႔ အတူေနခြင့္ရတာ မဂၤလာတစ္ပါးပါ။ မိန္းကေလးအမ်ားက ကိုယ္ခ်စ္တဲ့လူဆီက ၾကားရတဲ့ ခ်ီးက်ဴးစကား တစ္ခြန္းကို အျခားလူေတြဆီက ၾကားရတဲ့ ခ်ီးက်ဴးစကားေတြထက္ ပိုတန္ဖိုးပါတယ္။

၂) လွ်စ္လွ်ဴမ႐ွဴနဲ႔

မိန္းကေလးေတြရဲ႕ ခံစားမႈအာ႐ံုက လႈပ္႐ွားလြယ္တယ္။ ကိုယ္ခ်စ္တဲ့လူနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ မေကာင္းတဲ့ဖက္ ေတြးျမင္လြယ္တယ္။ သဝန္တို၊ အူတိုလြယ္တယ္။ ကိုယ္အခက္အခဲ ၾကံဳတဲ့အခါ သူ႔ကို ဖြင့္ေျပာတိုင္ပင္ျပီး မွ်ေဝခံစားမယ္။ သူဝမ္းနည္းအားငယ္တဲ့အခါ လက္ကို တင္းတင္းဆုပ္ကိုင္ျပီး အၾကင္နာေငြ႔ေတြနဲ႔ ကူညီအားေပးမယ္။ အလုပ္မသြားခင္ ပုစဥ္းေရနား အနမ္းေလးနဲ႔ ႏႈတ္ဆက္မယ္၊ အိမ္ေရာက္ရင္လည္း ျပန္ေရာက္ေၾကာင္း ေပြ႔ဖက္ႏႈတ္ဆက္မယ္။ အဲဒီလိုကိုယ့္အတြက္ အပန္းမၾကီးတဲ့ ႏႈတ္ဆက္ျခင္းေတြ၊ အျပဳအမႈေတြက မိန္းကေလးေတြအတြက္ တစ္သက္လံုး ေတြးတိုင္း ၾကည္ႏူးေစႏိုင္ပါတယ္။

၃) မ်က္ႏွာထား မျပနဲ႔

မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ကို ေဒါသမ်က္ႏွာနဲ႔ တင္းျပတတ္တဲ့ ေယာက္်ားေလာက္ ၾကည့္ရဆိုးတာ မရွိဘူး။ ကိုယ္က အျပင္မွာ မအားမလပ္ စီးပြါး႐ွာေနသလို သူလည္း အိမ္မႈကိစၥ၊ ကေလးေတြနဲ႔ အလုပ္႐ႈပ္ေနတယ္ဆို သတိရေပးပါ။ ေနာက္ကေန လိုအပ္သမွ် ျဖည့္ဆည္းေပးတဲ့ သူ႐ွိလို႔ အျပင္မွာ ကိုယ္စိတ္ခ်လက္ခ် အလုပ္လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ သတိရေပးပါ။ ကိုယ္အလုပ္က ျပန္ေရာက္ရင္ “ မိန္းမေရ.. ပင္ပန္းေနျပီလား” နဲ႔ “ မပင္ပန္းပါဘူး.. အျပင္ထြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့ ေယာက္်ားက ပိုပင္ပန္းတာ” ဆိုတဲ့ အျပန္အလွန္ စကားပံုရိပ္ေတြက လွပတဲ့ ပန္းခ်ီကားတစ္ခ်ပ္လိုပါပဲ လူကို ၾကည္ႏူးေစပါတယ္။

၄) ျပိဳင္ၾကတယ္

ေယာက္်ားေတြက အလုပ္ျပိဳင္၊ ရာထူးျပိဳင္သလို မိန္းကေလးေတြလည္း ကိုယ့္ေယာက္်ား၊ ကိုယ့္ကေလးအေၾကာင္း ျပိဳင္တတ္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူေတြေ႐ွ႕မွာ မိန္းကေလးေတြကို မေဟာက္၊ မေအာ္ဘဲ အၾကင္နာေတြ၊ ဂ႐ုစိုက္မႈေတြ ေပးပါ။ တစ္ျခားမိန္းကေလးေတြ မနာလိုဝန္တို ျဖစ္ေစေလာက္တဲ့ အခ်စ္ကို ရထားတဲ့ မင္းသမီးလို႔ သူ႔ကိုယ္သူ ထင္ျမင္ေအာင္ ၾကင္နာျပပါ။ သူဟာထက္ျမက္တဲ့ မိန္းကေလးျဖစ္ခဲ့ရင္ ကိုယ့္အေပါင္းသင္းေ႐ွ႕မွာလည္း ကိုယ့္ဟာ မိန္းမကိုဂ႐ုစိုက္ ၾကင္နာသူအျဖင့္ သူမ်က္ႏွာသာ ျပန္ေပးပါလိမ့္မယ္။

၅) ၾကည့္တတ္တယ္

မိန္းမလွေလးေတြ ျမင္ရင္ ေယာက္်ားေလးေတြ ၾကည့္တတ္ၾကသလို ေယာက္်ားေလး ေခ်ာေခ်ာေတြကို ျမင္ရင္လည္း မိန္းကေလးေတြ ၾကည့္တတ္ပါတယ္။ ဒါကို သဝန္တို၊ စိတ္တိုႏိုင္ေပမယ့္ ေခ်ာတဲ့ ေယာက္်ားကိုၾကည့္တဲ့ မိန္းကေလးရဲ႕အၾကည့္က ေခ်ာတဲ့မိန္းကေလးကို ၾကည့္တဲ့ ကိုယ့္အၾကည့္ထက္ ရိုးသားပါတယ္။ မိန္းကေလးေတြ ၾကည့္တဲ့အၾကည့္က လွတဲ့ပစၥည္းတစ္ခု၊ ပန္းခ်ီကားတစ္ခ်ပ္ကို ၾကည့္႐ႈခံစား သလိုပဲ ေယာက္်ားေလးေတြလို ၾကည့္ျပီး စိတ္ကူးယဥ္တာေတြ မပါပါဘူး။

၆) မ႐ိုက္နဲ႔

မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ကို ရုိက္တတ္တဲ့ ေယာက္်ားေလာက္ ေအာက္တန္းက်တာ မရွိဘူး။ သူ႔ကိုတကယ္ခ်စ္ရင္ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈဆိုတာ ရွိသင့္တယ္။ လက္မပါသင့္ဘူး။ သူ႔ကို မခ်စ္ေတာ့ရင္ ကိုယ့္ႏွလံုးသားကို ျပန္ေမးၾကည့္ပါ။ သူ႔ကိုေပ်ာ္ေအာင္ ဆက္ထားႏိုင္မလား? တကယ္လို႔ မထားႏိုင္ခဲ့ရင္ ဆုပ္ကိုင္မထားပါနဲ႔။ လက္လြတ္လိုက္ပါ၊ သူ လြတ္လပ္ပါေစ။

၇) ႏူးညံ့ပါ

မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ထက္ျမက္္ေနပါေစ ေယာက္်ားတစ္ဦးရဲ႕ ဦးေဆာင္ဆံုးျဖတ္မႈကို ပိုအေလးထားၾကတယ္။ ဒါမွ ကိုယ့္အတြက္ ေဘးကင္းလံုျခံဳတယ္လို႔ ထင္တတ္ၾကတယ္။ မိန္းမေတြဟာ ေယာက္်ားေတြရဲ႕ ႏူးညံ့ သိမ္ေမြ႔တာကို မလြန္ဆန္ႏိုင္ဘူး။ တကယ္လို႔ မိန္းမတစ္ေယာက္ရဲ႕ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔မႈက ေယာက္်ားတစ္ေယာက္ကို ရင္ဆိုင္ဖို႔ လက္နက္ျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုရင္ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ႏူးညံ့မႈက မိန္းကေလးအတြက္ အဏွျမဴပဲျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ မိန္းကေလးေတြမွာ ေမြးရာပါ မိခင္စိတ္ရွိတာေၾကာင့္ တစ္ခါတေလ ကိုယ့္ကို ကေလးေလးတစ္ေယာက္လို အစစအရာရာ စိုးရိမ္စိတ္ေတြပိုျပီး ဗ်စ္ေတာက္ဗ်စ္ေတာက္ လိုက္ေျပာမယ္။ အလိုလိုက္တတ္သလို၊ ဟိုဟာမလုပ္နဲ႔ ဒီလိုလုပ္လို႔ လိုက္စြက္ဖက္မယ္။ ဒါေတြကို အျပစ္မျမင္ ေဗြမယူ၊ ေဒါသမထြက္ဘဲ ႏူးညံ့ေပးပါ။ သူဟာ မိခင္စိတ္ရွိတဲ့ မိန္းမသားျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။

၈) မိသားစုဟာ ပထမ

ေယာက္်ားေတြဟာ အလုပ္ကို တာဝန္ယူရတယ္။ အလုပ္အတြက္ စာရိတၱ ေကာင္းရတယ္။ အလုပ္ထဲမွာ ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ ေနတတ္ဖို႔နဲ႔ အလုပ္ရဲ႕ ေက်းကြ်န္မျဖစ္ဖို႔ သိတတ္ရတယ္။ အလုပ္လုပ္တာဟာ မိသားစု ေပ်ာ္ရႊင္ဖို႔အတြက္၊ မိသားစု စားဝတ္ေနေရးအတြက္ဆိုရင္ ကိုယ္ခ်စ္တဲ့သူနဲ႔ ကုိယ့္သားသမီးေတြ ေပ်ာ္ရႊင္ဖို႔ ကိုယ္နဲ႔အတူေနခြင့္ အခ်ိန္ကို မၾကာခဏေပးပါ။

၉) ေယာကၡမဆိုတာလည္း မိဘပဲ

မိန္းမကို တကယ္ခ်စ္ရင္ သူ႔မိဘေတြကုိလည္း ခ်စ္ပါ။ စိတ္ထဲမွာ ဒါကိုယ့္မိဘေတြပဲလို႔ ထည့္ထားပါ။ ေယာကၡမေတြကို ကိုယ့္မိဘအရင္းလို သေဘာထားႏိုင္ရင္ သူတို႔ကလည္း ကိုယ့္ကို သားအရင္းလို သေဘာထားၾကပါလိမ့္မယ္။ လူေတြက အသက္ၾကီး အုိမင္းလာရင္ ကေလးေလးနဲ႔ တူသြားတတ္သတဲ့။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ေန႔တစ္ျခား အုိမင္းလာတဲ့ ေယာကၡမ၊ မိဘေတြကို ကေလးတစ္ေယာက္ သေဘာထားျပီး ဂရုစိုက္ပါ၊ ျပဳစုပါ။ သူတုိ႔ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ ေခ်ာ့ျမဴပါ။ ကိုယ္လဲ တစ္ေန႔ေန႔မွာ အိုမင္းလာႏိုင္တဲ့အတြက္ ၾကည့္မွန္တစ္ခ်ပ္ကို ျပဳလုပ္ေနသလိုပဲ ကိုယ့္သားသမီးေတြ အတုယူႏိုင္ဖို႔ လူအိုေတြကို ဘယ္လိုဂရုစိုက္ ေလးစားရမယ္ဆိုတာကို သူတို႔ သိျမင္ပါေစ။ ဒါမွ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ကို သူတို႔ျပန္ေလးစားပါလိမ့္မယ္။

၁ဝ) သစၥာ၊ ယံုၾကည္ျခင္း၊ ခြင့္လြတ္ျခင္း၊ နားလည္ျခင္း

လူႏွစ္ေယာက္ ေပါင္းစပ္ဖို႔ ဒါေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ ကိစၥတိုင္းကို ဖြင့္ေျပာ တိုင္ပင္သင့္တယ္ဆိုေပမယ့္ တစ္ခါတေလ မတတ္သာတဲ့အခ်ိန္မွာ ခ်ဳိသာတဲ့ မုသားကိုလည္း သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ျပႆနာတစ္ခုခု ရင္ဆိုင္ရျပီဆိုရင္ မိန္းကေလးကို အျပစ္မတင္ခင္ ကိစၥတစ္ခုရဲ႕ အတိမ္၊ အနက္ကို ေဝဖန္ပိုင္းျခားတတ္ဖို႔ လိုျပီး ႐ႈေထာင့္ အဖက္ဖက္ကေန အရင္ၾကည့္႐ႈခံစားေပးပါ။ မိန္းကေလးဖက္ကေန ဝင္ေရာက္္ခံစားတတ္ဖို႔လည္း လိုပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္ဟာ သူ႔ရဲ႕အခ်စ္ရဆံုးျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔ကိုနားလည္ေပးပါ။ အားေပးပါ။ ခြင့္လြတ္ေပးပါ။