ေနျပည္ေတာ္စကားဝိုင္း အျပဳသေဘာေဆာင္ဟု အေမရိကန္ ေျပာ

အေမရိကန္နဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရး ဆက္ေဆြးေႏြးဖို႕ ေနျပည္ေတာ္က လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့တယ္ (ဓာတ္ပံု- Reuters)

ျပီးဆုံးခဲ့ျပီျဖစ္တဲ့ ပထမဆံုးအႀကိမ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးစကားဝိုင္းဟာ “သိပ္ကိုအျပဳသေဘာေဆာင္ တယ္” လို႔ အေမရိကန္အစိုးရ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးဌာနက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
“အခုဆိုရင္ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးဖို႔နဲ႔ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအၾကား လမ္းေၾကာင္း ပြင့္သြားၿပီလို႔ က်မတို႔ယံုၾကည္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်မတို႔အေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးစံခ်ိန္စံညႊန္းေတြအရ ျမန္မာအစိုးရက ျဖစ္ခ်င္တာေတြ ျဖစ္လာေအာင္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ဖို႔ လမ္းပြင့္သြားၿပီလို႔လည္း ယံုၾကည္ပါတယ္” လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဗစ္တိုးရီးယား ႏူလန္ (Victoria Nuland) က ေန႔စဥ္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာ ဒီရက္မ်ားအတြင္း က်င္းပခဲ့တဲ့ ပထမဆံုးအႀကိမ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးစကားဝိုင္းကို ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ အလုပ္သမားေရးရာ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး မိုက္ကယ္ ေပါ့စနာ (Michael Posner) ဦးေဆာင္တဲ့ အေမရိကန္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ တက္ေရာက္ခဲ့တာပါ။ အဖြဲ႔ဝင္ ၂၂ ပါတဲ့ ဒီကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ထဲမွာ အိမ္ျဖဴေတာ္ အမ်ိဳးသား လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔ (White House National Security Staff)၊ ဒု သမၼတ႐ံုး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရး ဝန္ႀကီးဌာန (Department of Homeland Security)၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ တကာဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေအဂ်င္စီ (US Agency for International Development) နဲ႔ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနက အႀကီး တန္း ကိုယ္စားလွယ္ေတြပါဝင္ၾကပါတယ္။
ျမန္မာဘက္က ဒု ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဇင္ေယာ္၊ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ဥပေဒနဲ႕ ေကာင္စစ္ေရးရာ ဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးသာေအာင္ညြန္႔ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔ တာဝန္ရွိသူေတြ၊ ကာကြယ္ေရး ဒုဝန္ႀကီး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေအာင္ေသာ္၊ သမၼတ႐ံုး ဝန္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ဦးစိုးသိန္းနဲ႕ ဦးေအာင္မင္း၊ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ၊ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရံုး၊ သမၼတ အႀကံေပးေတြနဲ႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႕ ပါဝင္တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။
စကားဝုိင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ကိစၥရပ္ေတြ အမ်ားအျပားကို ေဆြးေႏြးၾကရာမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာ ေဒသေတြက အရပ္သားေတြကို အကာအကြယ္ေပးေရး၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း၊ အလုပ္သမားေရးရာနဲ႔ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္၊ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္၊ မႈခင္းဆိုင္ရာ တရားမွ်တမႈ (Criminal Justice) နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကိစၥ၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ စစ္တပ္ စတာ ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။
“လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာက စိုးရိမ္မႈရွိေနတာေတြအေပၚ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ညွိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေမရိကန္အစိုးရတခုလံုးက ခ်ဥ္းကပ္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆိုတာကို ဒီစကားဝုိင္းက ေပၚလြင္ေစပါ တယ္။ စကားဝိုင္းရဲ႕ ရလာဒ္ေတြကို သိပ္အျပဳသေဘာေဆာင္တယ္လို႔ က်မတို႔ အကဲျဖတ္မိပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အခုလို ေဆြးေႏြးမႈေတြကို ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ဆက္လက္ျပဳလုပ္သြားႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ က်မတို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” လို႔ ဗစ္တိုးရီးယား ႏူလန္က ဆိုပါတယ္။
“အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္း က်မတို႔ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔မွာ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်မတို႔အစိုးရက ကိုင္ တြယ္ေဆာင္ရြက္တယ္ဆိုတာကို က႑အသီးသီးကေန တင္ျပႏိုင္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္သူေတြ ပါဝင္ၾကတာပါ။ အဲ့ဒီကိစၥေတြ အားလံုးကို ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စားလွယ္ေတြ လမ္းဖြင့္ေပးမေပးဆိုတာကို က်မတို႔မေသခ်ာခဲ့ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ တကယ္တမ္းေတြ႔ၾကတဲ့အခါမွာေတာ့ ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ သူတို႔လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္” လို႔ ဗစ္တိုးရီးယား ႏူလန္ က ဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ သီးခံႏိုင္မႈကို က်မ မခန္႔မွန္းေတာ့ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေရ အတြက္ သုညျဖစ္ဖို႔လုိတယ္ဆိုတာကို က်မတို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္၊ အဲ့ဒီလိုျဖစ္ေအာင္လည္း ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ က်မတို႔ ဆက္ လက္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ” လုိ႔ သူက ေျပာပါေသးတယ္။
ျမန္မာအစိုးရ ျပန္ၾကားေရးဝန္ၾကီးဌာနက ထုတ္ေဝတဲ့ သတင္းစာေတြကလည္း ဒီအစည္းအေဝးအေၾကာင္း သတင္းေရးသား ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
ဒီစကားဝုိင္းမွာ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနက အေရွ႕အာရွ ဆိုင္ ရာ လက္ေထာက္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဗစ္ကရမ္ ဆင္း (Vikram Singh) နဲ႔ အေမရိကန္စစ္တပ္က ပစိဖိတ္ေဒသ စစ္ဦးစီးမႉး ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဖရန္စစ္ ဝီယာစင္စကီ (Francis Wiercinski) တို႔လည္း ပါဝင္တာမို႕ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာ ၂ ႏိုင္ငံအၾကား ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ဆက္စပ္ေဆာင္ရြက္ မႈေတြ ျပန္လည္ သက္ဝင္လာၿပီလားလို႕ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။
ဒါေပမယ္႕ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက စိုးရိမ္မႈရွိေနတာေတြအ ေပၚ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျပီးတဲ့အခ်ိန္အထိ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ဆက္စပ္ေဆာင္ရြက္မႈေတြ လံုးဝ ျပန္လည္ စတင္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ပင္တဂြန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္က ေျပာထားပါတယ္။
အေမရိကန္ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဝီလ်ံ ဘန္းစ္ (William Burns) က ဒီေန႔ ေနျပည္ေတာ္ကို ေရာက္ရွိ လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ သူက သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ေတြ႔မွာျဖစ္တဲ့အျပင္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔လည္း ေတြ႔ဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။