၁၇ ႏွစ္ၾကာမွ ျပန္က်င္းပျဖစ္တဲ့ ပန္းဆယ္မ်ဳိးျပပြဲ

လာေရာက္ ၾကည့္႐ႈ ေလ့လာ သူမ်ားနဲ႔ စည္ကားခဲ့တဲ့ တပ္မေတာ္ ခန္းမက ပန္းဆယ္မ်ဳိး ျပပြဲ။ သီရိလု/ ျမန္မာတိုင္း(မ္)လာေရာက္ ၾကည့္႐ႈ ေလ့လာ သူမ်ားနဲ႔ စည္ကားခဲ့တဲ့ တပ္မေတာ္ ခန္းမက ပန္းဆယ္မ်ဳိးျပပြဲ။ သီရိလု/ ျမန္မာတိုင္း(မ္)

ၿငိမ့္ေညာင္း လွတဲ့ ေစာင္းသံ ပ်ံ႕လြင့္ေန တဲ့ အခန္းထဲမွာ ျမန္မာ့ ႐ုိးရာ တူရိယာ ေစာင္းေတြ ကုိယ္စီ
ပုိက္ၿပီး ေရွးေခတ္ မင္းသမီးေလးေတြရဲ႕ဟန္ပန္နဲ႔ ဣေႁႏၵရရ ထိုင္ေနတဲ့ မိန္းမ ပ်ဳိေလးႏွစ္ဦး။ အဲဒီ
မိန္းမ ပ်ဳိေလးေတြရဲ႕ အလွ ပုံရိပ္ေတြကုိ  သြက္လက္ ျမန္ဆန္တဲ့ စုတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ အမိအရ ပုံေဖာ္
ေနတဲ့ အသက္ႀကီးႀကီး ပန္းခ်ီဆရာ ၁၂ ဦး။

ဒါကေတာ့ "Art 13 Myanmar" လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ျမန္မာ့႐ုိးရာလက္မႈ အႏုပညာပန္း
ဆယ္မ်ဳိးျပပြဲရဲ႕ ပုံရိပ္တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး ျပပြဲကုိေတာ့ ဇန္န၀ါရီလ ၄ ရက္ ေန႔ကေန ၇ ရက္ေန႔အထိ
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ တပ္မေတာ္ခန္းမမွာ စည္ကားသုိက္ ၿမိဳက္စြာ က်င္းပခဲ့တာပါ။

ပန္းဆယ္မ်ဳိးထဲက အထင္ကရအျဖစ္ ဆုံးပန္းခ်ီနဲ႔ ပန္းပု႐ုပ္တုေတြ ျခံရံထားတဲ့ ပြဲက်င္းပရာ
ခန္းမရဲ႕အလယ္ဗဟုိမွာ ပန္းထိမ္၊ ပန္းပဲ၊ ပန္းတဥ္း၊ ပန္းပု၊ ပန္းပြတ္၊ ပန္းခ်ီ၊ ပန္းယြန္း၊ ပန္းေတာ့၊
ပန္းတေမာ့နဲ႔ ပန္းရန္တုိ႔ရဲ႕ အႏုပညာတစ္မ်ဳိးခ်င္းစီရဲ႕ အေျခခံကအစ အဓိပၸာယ္၊ ထုတ္ကုန္နဲ႔
သမုိင္းေၾကာင္းေတြကုိ သက္ဆုိင္ရာ ျပခန္းအသီးသီးနဲ႔ ျပသထားပါတယ္။

ယြန္းထည္ပစၥည္းေပၚမွာ ပန္းခ်ီ ကႏုတ္ပန္းယြန္းျပခန္းကုိ တာ၀န္ယူရတဲ့ ေရးရာမႉး ဦးရဲစုိးက
ကုိယ္တုိင္ပန္းယြန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကုိင္ေန တဲ့အတြက္ ပန္း႐ုိးရာပညာရွင္မ်ား
အစည္းအ႐ုံးရဲ႕ ပန္းယြန္းေရးရာမႉး တာ၀န္ေပးအပ္ခံရတဲ့အေပၚ ေက်နပ္ တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

"ပန္းယြန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အရင္ န၀တလက္ထက္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တုန္းက တစ္ႀကိမ္ၿပိဳင္ပြဲေတြ
လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ယြန္း ေပၚမွာ ကညစ္နဲ႔ေရးတဲ့ ေရႊဇ၀ါၿပိဳင္ပြဲမွာ တစ္ႏိုင္ငံလုံးအေနနဲ႔ ဒုတိယဆု
ရခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက ပန္းဆယ္မ်ဳိးစလုံးအတြက္ ၿပိဳင္ပြဲလုပ္ခဲ့တာေလ။ အခုမွ ျပန္က်င္းပ
တာဆုိေတာ့ ၁၇ ႏွစ္နီးပါး ျဖစ္ေနၿပီ"လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

ပန္းယြန္းျပခန္းက ပစၥည္းတခ်ဳိ႕ကုိ ေရာင္းခ်ေပမယ့္ အမ်ားစုကေတာ့ ျမင္ ဖူးေအာင္ လုပ္ငန္းခြင္
ကေန ငွားလာတဲ့ ပစၥည္းေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ ေရာင္းခ်ဖို႔ မဟုတ္ဘူးလို႔ သိရပါတယ္။

"ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာတဲ့ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားအမ်ားစုကလည္း အမွတ္တရ ပစၥည္းဆုိရင္
ယြန္းထည္ပဲ ၀ယ္သြားေလ့ ရွိတာဆိုေတာ့ ယြန္းထည္ေတြေပၚမွာ အလွဆင္တဲ့ ပန္းယြန္းက
လည္း တန္ဖုိး ျဖတ္လုိ႔မရတဲ့ ပန္း ၁၀ မ်ဳိးလက္ရာတစ္ခု အျဖစ္ သိေစခ်င္ပါတယ္" လုိ႔ ဦးရဲစုိးက
ေျပာပါတယ္။

ဘိလပ္ေျမမေပၚခင္ ေရွးျမန္မာ့ပန္းရန္ လုပ္ငန္းမွာ ဘိလပ္ေျမအစားထုိး သ႐ုိး (အုံတုံေခါက္၊
တင္လဲရည္၊ ကြ်ဲေကာ္ရည္၊ ဥသွ်စ္သီးအႏွစ္၊ လဲမႈိ႔နဲ႔ ႏွမ္းဆီတုိ႔ ေရာနယ္ထားေသာအရာ)
ကိုသာ အသုံး ျပဳခဲ့ၾကၿပီး ေရွးေခတ္ပန္းရန္လက္ရာနဲ႔ ခုိင္ခံ့မႈေတြကုိ ပုဂံလုိ ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတြ
ရဲ႕ ဘုရားပုထုိးေတြမွာ ဒီေန႔ထိတုိင္ ေတြ႕ရပါတယ္။

"ပန္းရန္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ျပခန္းကုိ ျပရမယ္ဆုိေတာ့ သံလက္နဲ႔ ဒယ္အုိးပဲ ရွိပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္
ေရွးေခတ္ပန္းရန္ လုပ္ငန္းက စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာ မုိ႔ ဦးစားေပး တင္ဆက္ထားပါတယ္။
ေရခ်ိန္ပုိက္ေတြ မေပၚခင္က ၀ါးေရတံ ေလွ်ာက္ေတြနဲ႔ ေရအျမင့္ခ်ိန္ခဲ့တာေတြ၊ ေရွး႐ုိးအုတ္ေတြ၊
ခ်ိန္သီးနဲ႔ ပန္းရန္လုပ္ ငန္းသုံးပစၥည္းေဟာင္းေတြ ျပျဖစ္ပါ တယ္"လုိ႔ ပန္းရန္ေရးရာမႉး
ဦးေက်ာ္ျမင့္ ဦးက ေျပာပါတယ္။

ပန္းရန္လက္မႈပညာမွာ ပန္းေတာ့ ငယ္လုိ႔ေခၚတဲ့ ကႏုတ္ေဖာင္းႂကြလုိ လက္ရာေတြ ပါ၀င္ၿပီး
ျပခန္းတစ္ခုလုံးကုိ ေတာ့ ေဖာ့တံုးကို အသံုးျပၿပီး တင္ဆက္ ပုံေဖာ္ထားပါတယ္။ ပန္းပဲ၊ ပန္းထိမ္
နဲ႔ ေက်ာက္ဆစ္ပညာ ဟာ ပန္းတေမာ့ဆိုတာကို မသိၾကသူေတြ မ်ားတာေၾကာင့္ လူထုသိ
လာေအာင္ ပန္းတေမာ့အႏုပညာကုိ ျပသခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာလာသူကေတာ့ ပန္းတေမာ့ေရးရာမႉး
ဦးေအာင္ႏုိင္သက္ ပါ။

"ပန္းတေမာ့မွာ ေက်ာက္ကုိ ထြင္းထုတဲ့နည္းနဲ႔ တုိက္စားတဲ့နည္းဆုိၿပီး အလွ ဆင္တာႏွစ္မ်ဳိး
ရွိတယ္။ စက်င္ေက်ာက္၊ မာဘယ္အလွဆင္ေက်ာက္နဲ႔ သဲေက်ာက္ ေတြကုိ စုိ႔နဲ႔ထြင္းတဲ့ ႐ုိးရာ
လက္မႈလုပ္ ႏုိင္ေပမယ့္ မာသတၱိႏႈန္းျမင့္တဲ့ ေက်ာက္ စိမ္းကုိေတာ့ စက္နဲ႔ပုံေဖာ္မွ ရတယ္။
ေက်ာက္အႏုစိတ္အလွဆင္ေလ စက္ အကူအညီလုိလာေလပဲ" လုိ႔ ဦးေအာင္ ႏုိင္သက္က
ေျပာပါတယ္။

သစ္သားေတြကုိ လုံးေခ်ာေနေအာင္ ျပဳလုပ္တဲ့ ပန္းပြတ္ပညာရွင္ ကုိရဲထြန္း ေအာင္ကလည္း
ပန္းပြတ္ျပခန္းရဲ႕ ထုတ္ လုပ္ေရးပုိင္းကုိ တာ၀န္ယူထားၿပီး လူသိ နည္းတဲ့ အႏုပညာတစ္ခု
ေဖာ္ထုတ္ခြင့္ ရတဲ့အတြက္ ၀မ္းသာတယ္လို႔ ေျပာပါ တယ္။

ပန္းခ်ီ၊ ပန္းပုကုိ အေျခခံထားတဲ့ ပန္း ေတာ့အႏုပညာကေတာ့ ပန္-ဖန္တီး ျခင္းလက္မႈပညာ၊
ေတာ့-ေတ(ေရာေႏွာ ႀကိတ္နယ္ျခင္း)က ဆင္းသက္လာၿပီး ဘိလပ္ေျမ၊ သဲ၊ ေကာ္ရည္တုိ႔နဲ႔
ေရာေႏွာ ရာကရလာတဲ့ သရြတ္ကုိ ပုံေဖာ္ အလွဆင္တဲ့ အႏုပညာတစ္မ်ဳိးပဲ ျဖစ္ ပါတယ္။

"ေစတီဘုရားေက်ာင္းကန္ေတြနဲ႔ ခု ေနာက္ပိုင္း လူေနတုိက္တာအေဆာက္ အအံုေတြမွာ
ပန္းေတာ့လက္ရာေတြ သုံးလာတယ္။ ဘိလပ္ေျမေပၚလာၿပီး ေနာက္မွာ ေကာ္ရည္ကုိ မသုံးၾက
ေတာ့ ဘူး။ ျပသထားတဲ့ အင္း၀ေခတ္၊ ပုဂံ ေခတ္လက္ရာေတြကုိေတာ့ ဆရာႀကီး ဦးေအးျမင့္ ဒီဇုိင္းလက္ရာစာအုပ္ထဲက ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပထားပါတယ္" လုိ႔ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ရဲ႕ ျမန္မာ
မႈတာ၀န္ခံ၊ ပန္းေတာ့ေရးရာမႉး ဦးၾကည္စုိးက ေျပာပါတယ္။

ျပပြဲမွာ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာ ရွိတဲ့ ပန္းဆယ္မ်ဳိးပညာရွင္ ၇၀၂ ဦးရဲ႕ ပန္းခ်ီ ကား ၉၉၂ ကားနဲ႔
ပန္းပု ၁၅၄ ႐ုပ္ကုိ ျပသထားၿပီး လက္ေတြ႕ပန္းခ်ီေရးဆြဲ ျခင္း၊ ႐ုပ္ေျပာင္ပန္းခ်ီေရးဆြဲျခင္းနဲ႔
ကေလးပန္းခ်ီက႑ေတြကုိလည္း စုံစုံ လင္လင္ ေတြ႕ရပါတယ္။

"ပန္းဆယ္မ်ဳိးပညာရွင္ေတြကုိ ၿမိဳ႕ နယ္အလုိက္ စာရင္းေတြကေန ဆက္ သြယ္ခဲ့ေပမယ့္ တခ်ဳိ႕
လည္း သတင္း ၾကားရာက ပူးေပါင္းပါ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့အရာေတြထက္ ပုိ
အံ့ဩရတဲ့ လက္ရာေကာင္းေတြကုိ စိတ္ ၀င္တစားနဲ႔ ျပသၾကတဲ့အတြက္လည္း ပညာရွင္
ေတြကုိ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ပြဲမလုပ္ခင္ ေျခာက္လအလုိကတည္းက အမ်ဳိးမ်ဳိး စဥ္းစားျပင္ဆင္
လာခဲ့ရတာ အခုလုိေအာင္ျမင္တဲ့အတြက္ အလြန္ပီတိျဖစ္ရပါတယ္"လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံပန္း ႐ုိးရာ
ပညာရွင္မ်ားအစည္းအ႐ုံးဗဟုိမွ အတြင္းေရးမႉး ဦးနီပုိဦးက ေျပာပါ တယ္။

ျပသထားတဲ့ ပန္းခ်ီလက္ရာေတြမွာ လည္း ေၾကးကုိ အေျခခံပုံေဖာ္ရတဲ့ ပန္း တဥ္းနဲ႔ဆင္တူတဲ့
သ႐ုပ္ေဖာ္ပန္းခ်ီေတြ၊ တုိင္းရင္းသားဓေလ့ေတြ၊ ႐ႈေမွ်ာ္ခင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ပုံတူပန္းခ်ီ
ေတြ ကုိပါ စုံလင္စြာ ေတြ႕ရပါတယ္။