ျမစ္ဆံုႏွင့္ပတ္သက္၍ တ႐ုတ္ အင္ဂ်င္နီယာ အဖြဲ႔ ေျပာဆုိခ်က္မ်ားကို ျမန္မာ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ပညာရွင္မ်ား တံု႔ျပန္

(credit to Win Myo Thu)

ျမစ္ဆံုဆည္ တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တ႐ုတ္ေရအားလွ်ပ္စစ္ အင္ဂ်င္နီယာအဖြဲ႕မွ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုထားေသာ သေဘာထား ေၾကညာခ်က္ကို ျပည္တြင္းရွိ ပတ္၀န္းက်င္ေရးရာ ထိန္းသိမ္းေရး ပညာရွင္မ်ားက တစ္စုတစ္ စည္းတည္း ျပန္လည္တုံ႔ ျပန္လုိက္သည္။

ျမစ္ဆံုဆည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အခ်က္(၁၁) ခ်က္ပါရွိေသာ သေဘာထားအခ်က္ကို ယင္းအဖြဲ႕၏ ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လအတြင္း ေဖာ္ျပထားခ်က္ကို ျပည္တြင္းရွိ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးသမားခုနစ္ဦးက ျပန္လည္ေခ်ပေျပာဆိုထားျခင္း ျဖစ္သည္။

ယင္းေ၀ဖန္ခ်က္တြင္ “ျမစ္ဆံုမွ ထုတ္လႊတ္ေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား၏ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကို တ႐ုတ္သို႔ပို႔မည္ဟု ေျပာဆုိေနခ်ိန္တြင္ ျမန္မာတို႔ကရေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ အခမဲ့ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာအမ်ားစုက သိပံုမရပါ”ဟု ေရးသားထားသည္။ ထိုသုိ႔ေရးသားခ်က္ကို “ဧရာ၀တီျမစ္ႀကီးတစ္ခုလံုး ရင္းႏွီးထားရတာကို ဘာအရင္းအႏွီးမွ မစိုက္ဘဲရတာတဲ့။ ေျပာရက္တယ္ဗ်ာ”ဟု ေဒါက္တာထြန္းလြင္က တုံ႔ျပန္ေျပာဆုိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ား တည္ေဆာက္ႏိုင္ရန္အတြက္ ၇၅၀ ကီလိုမီတာခန္႔ရွည္လ်ားေသာ အေ၀းေျပးလမ္းမႀကီးမ်ား၊ တံတားႀကီးမ်ားႏွင့္ ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာ၊ မိုးေလ၀သဆိုင္ရာ၊ ေျမငလ်င္တိုင္းတာမႈဆိုင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ ေဆာင္ရြက္ေနမႈအေပၚ တ႐ုတ္တို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ သယံဇာတမ်ားကို ကဲ့ယူေနသည္ဟု ႐ႈျမင္ၾကေၾကာင္း တ႐ုတ္အင္ဂ်င္နီယာအဖြဲ႕က ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။ “ပတ္၀န္းက်င္ပ်က္စီးတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေဖာက္ဖ်က္တယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိဘူး ဆိုတာေတြက တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြရဲ႕ အဂၤါလကၡဏာေတြ ျဖစ္ေနတယ္”ဟု ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို တစ္စိုက္မတ္မတ္လုပ္ကုိင္လာသူ စာေရးဆရာကိုတာက ေျပာသည္။

တ႐ုတ္အင္ဂ်င္နီယာအဖြဲ႕၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ျမစ္ဆံုေရကာတာစီမံကိန္းသည္ ေက်ာက္မီးေသြးတန္ခ်ိန္သန္း ၅၀ ႏွင့္ ညီမွ်ေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ၁၀၀ ဘီလီယံကီလုိ၀ပ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး ေငြေၾကးအျမတ္အစြန္းအေနျဖင့္ တ႐ုတ္ယန္းေငြ ၂၀ ဘီလီယံႏွင့္ ျမန္မာက်ပ္ေငြ ၂,၀၀၀ ဘီလီယံအထိ ရရွိမည္ျဖစ္သည္။

ယင္းအခ်က္ကို ဆည္ေဆာက္သူမ်ားအေနျဖင့္ ဆည္ကေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္ယူေရး ကိစၥထက္ ဆည္ေဆာက္လုပ္ဖုိ႔အေရးကို ပိုစိတ္၀င္စားေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ မူ၀ါဒေရးရာအရ ခ်မွတ္သူမ်ား သေဘာတူလာေစရန္ ဘယ္ေရြ႕ဘယ္မွ် ဘီလီယံအစရွိသည္မ်ားကို ၫႊန္းကိန္းလုပ္ေျပာဆုိၾကမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ေမးခြန္းေပါင္း ၂၀ ထုတ္ခဲ့သူ ေဂဟစနစ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕မွ ဦး၀င္းမ်ိဳးသူ တံု႔ျပန္ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္း ရပ္ဆုိင္းလုိက္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ တ႐ုတ္ေရအားလွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာအဖြဲ႕မွ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ျမစ္ဆံုဆည္အေပၚသေဘာထားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဆည္တည္ေဆာက္ေရးကို ဆန္႔က်င္ေသာသူမ်ားက ဆည္ႀကီးမ်ားသည္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို ထိခုိက္ႏုိင္သည္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း ဆည္ႀကီးမ်ားက ေရအားလွ်ပ္စစ္ အေျမာက္အျမား ထုတ္လုပ္ေပးႏုိင္ပါက ဆည္တည္ေဆာက္ရာတြင္သာမက သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေရးရာကို အေထာက္အကူျပဳေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။

“သူတုိ႔က အက်ဳိးအျမတ္အတြက္လုပ္ေတာ့ ဒီလိုဘဲေျပာမွာပဲ။ ဆည္အေၾကာင္းေျပာတာထက္ ျမစ္၀ွမ္းေဒသတစ္ခုလုံး ထိန္းသိမ္းဖို႔ ဟိုအရင္ကတည္းက ေျပာေနၾကတာ။ ဧရာ၀တီဆိုတာ တို႔ေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈျဖစ္တယ္”ဟု သယံဇာတစီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ဆိုင္ရာ ပါရဂူဘြဲ႕အတြက္ ၾသစေၾတးလ်အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္တြင္ သင္ၾကားေနသူ ဦးျမင့္ေဇာ္က ေျပာသည္။

ျပည္တြင္းရွိ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေရးရာ လုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားက ျမစ္ဆံုဆည္တည္ေဆာက္ျခင္းကို ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းမွာ စိတ္ခံစားမႈသက္သက္ဆိုသည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္းႏွင့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ တည္ေဆာက္ျခင္းကို ကန္႔ကြက္ျခင္းမွာ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ယိုယြင္းလာေသာ ဧရာ၀တီျမစ္ကို သိပၸံနည္းက် အခ်က္အလက္မ်ားထက္ တစ္ဦးခ်င္းစီ ေတြ႕ႀကံဳခံစားရသည့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ပ်က္ယြင္းမႈမ်ားႏွင့္ အခ်က္အလက္မ်ားကိုသာ ေျပာဆုိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္လည္ေျပာဆိုၾကသည္။

ဆည္တည္ေဆာက္ျခင္းကို ဆန္႔က်င္ေသာသူမ်ားသည္ ႏုိင္ငံတကာအကူအညီမ်ား ရယူခဲ့ေၾကာင္း၊ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားကလည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးလာမႈအေပၚ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေန၍ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအၾကားဆက္ဆံေရး တင္းမာလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းမွာ သမၼတ၏ ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းရပ္ဆုိင္းထားျခင္းအေပၚ အေမရိကန္သမၼတ၏ ႀကိဳဆိုျခင္းက ေထာက္ျပေျပာဆုိေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း တ႐ုတ္ေရအားလွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာအဖြဲ႕က ေျပာဆိုသည္။ ဆည္ေဆာက္လုပ္မႈ ဆန္႔က်င္ျခင္းကို အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားက အႀကံဉာဏ္၊ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့ေပးခဲ့ျခင္းမဟုတ္၊ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ကခ်င္ျပည္နယ္ျပည္သူမ်ား၊ မိမိတို႔သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္၏ ႀကီးျမတ္ေသာတန္ဖိုး၊ အမ်ိဳးသားယဥ္ေက်းမႈ၊ ႐ိုးရာအစဥ္အလာကို ေစာင့္ေရွာက္လုိသူမ်ားႏွင့္ ျမစ္ဆံုဆည္ေၾကာင့္ အိမ္ေျခယာေျခေပ်ာက္ရသူတုိ႔ ဆႏၵအေလ်ာက္တံု႔ျပန္ျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ဖရီဒါအသင္းမွ ဦးအုန္းက ေျပာၾကားသည္။

ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္းတြင္ ေရႀကီးျခင္း၊ မိုးေခါင္ျခင္းေၾကာင့္ ေရရွားပါးမႈကို ႏွစ္စဥ္ႀကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း၊ ၁၉၇၀ ကပင္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕၌ ေရႀကီးျခင္းကို မၾကာခဏႀကံဳေတြ႕ရၿပီး ေႏြရာသီကာလတြင္ ျမစ္ေၾကာင္း တိမ္လာေသာေၾကာင့္ သေဘၤာမ်ားသြားလာ၍မရျခင္း၊ ေရတြင္းေရကန္ရွားပါးျခင္းႏွင့္ ဆားငန္ဒီေရမ်ား တက္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား၌ ထိခုိက္မႈမ်ား ေတြ႕ရေၾကာင္း၊ ယင္းထိခိုက္မႈမ်ားကိုေျဖရွင္းရန္ ျမစ္အထက္ပိုင္းတြင္ ေရကာတာဆည္ေဆာက္ျခင္းျဖင့္ ေရမ်ားလိုအပ္သလို ထုတ္သြင္း၍ ဆားငန္ေရတုိး၀င္မႈကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဧရာ၀တီျမစ္အထက္ပိုင္းတြင္ ဆည္တည္ေဆာက္ျခင္းမွ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းသည့္နည္းလမ္းျဖစ္ေၾကာင္း တ႐ုတ္ေရအား လွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာအဖြဲ႕က ေျပာသည္။

ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းသည္ ေရရွည္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို ျဖစ္ထြန္းေစေသာ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းတစ္ခု မဟုတ္ေၾကာင္း၊ မဟုတ္ရျခင္းအေၾကာင္းမွာ ဆည္တမံအျမင့္ႏွင့္

ေရေလွာင္ႏုိင္သည့္ပမာဏ၊ ျမစ္အထက္ေအာက္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈတုိ႔မွာ စဥ္းစားစရာအခ်က္ေတြ မ်ားစြာရွိေၾကာင္း၊ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွသူႏွင့္ ျမႇဳပ္ႏွံမႈကို လက္ခံသူတို႔သည္ ေရရွည္တည္တံ့မည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ လုိက္နာရမည့္ စံခ်ိန္စံၫႊန္းမ်ားကို လုိက္နာေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ ျမစ္မ်ားအေၾကာင္း ေရးသားသူ ေရအားလွ်ပ္စစ္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္(အၿငိမ္းစား) ဦး၀င္းေက်ာ္က ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ေျပာဆုိလိုက္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ေရအားလွ်ပ္စစ္အပါအ၀င္ ျပန္ျပည့္ၿမဲ စြမ္းအင္မ်ား ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေသာ အလားအလာေကာင္းမ်ားစြာရွိ ေၾကာင္း၊ ယင္းအလားအလာမ်ားကို ေငြေၾကးအားျဖင့္ အက်ိဳးရွိမႈႈ၊ျပည္သူအားလံုး လက္ခံသေဘာတူမႈ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ မပ်က္စီးမႈစသည့္ အေျခခံအခ်က္သံုးခ်က္ျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း ပါရီၿမိဳ႕ ယူနက္စကိုဌာနခ်ဳပ္ရွိ ေရရွည္တည္တံ့ေသာ ေရအရင္းအျမစ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈဌာနအႀကီးကဲေဟာင္း ေဒါက္တာေဒၚခင္နီနီသိန္းက ေျပာသည္။

ျမစ္ဆံုဆည္ ျပန္လည္စတင္ေရးအတြက္ တ႐ုတ္လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေရးကုမၸဏီ (CPI) ယခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ ေျပာင္းေရႊ႕ခံရေသာ ေက်းရြာသားမ်ားျဖင့္ ေတြ႕ဆံုၿပီးဆည္ႀကီးၿပီးစီးပါက ေဒသခံျပည္သူမ်ားအတြက္ အက်ိဳးမ်ားႏိုင္သည္ကို ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း ေအာင္ေျမသာဇံေက်းရြာတြင္ ေနထိုင္သူတစ္ဦးက ေျပာသည္။

ထိုသုိ႔ ေက်းရြာသားမ်ားႏွင့္ ေျပာဆိုခဲ့သည့္အျပင္ ျမစ္ဆံုဆည္ ျပန္လည္ စတင္ေရးအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ ေရကာတာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ကို ျပန္လည္စိစစ္ေပးရန္ မတ္လတြင္ အဆိုျပဳလႊာ တင္ခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထုတ္ China Daily သတင္းစာ အယ္ဒီတာအာေဘာ္တြင္လည္း ျမစ္ဆံုဆည္ရပ္ၿပီးအနည္းငယ္အၾကာတြင္ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းျပန္လည္စတင္ရန္ အရိပ္ေယာင္ျပေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီးက ဆည္စီမံကိန္းရပ္ဆုိင္းခဲ့သည့္အတြက္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွသူမ်ား၏ယံုၾကည္မႈကို ထိခုိက္ေစေၾကာင္း ေရရွည္ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအတြက္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားမရွိ၍မရေၾကာင္း ဇြန္လဆန္းပိုင္းက 7Day News ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းစဥ္ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းကို တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွေရးကုမၸဏီ (CPI) ႏွင့္ အစုိးရတို႔ ပူးေပါင္းကာရွစ္ႏွစ္ၾကာလ်ာထား၍ မဂါ၀ပ္ ၆,၀၀၀ ထုတ္လုပ္ရန္လ်ာထားသည့္ စီမံကိန္းျဖစ္ၿပီး၂၀၁၁ စက္တင္ဘာလ ၃၀ ရက္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ျပည္သူ႔ဆႏဒကို လုိက္ေလ်ာရန္ စီမံကိန္းကို ယင္းတို႔အစုိးရလက္ထက္တြင္ ရပ္ဆိုင္းထားရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။