လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားရဲရင့္ပါ

လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၏ အဆံုးအျဖတ္ရယူရန္ မဲခဲြဆံုးျဖတ္သည့္အခါ မည္သည့္စနစ္ျဖင့္ မဲခဲြဆံုးျဖတ္သည္ျဖစ္ေစ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိယံုၾကည္ခ်က္အတုိင္း ျပည္သူ႔မ်က္ႏွာသာၾကည့္၍ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့မဲေပးႏုိင္ရန္ လုိအပ္လာပါၿပီ။

အဆိုမ်ား၊ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကုိ မဲခဲြဆံုးျဖတ္ရာတြင္ ေထာက္္ခံသည့္ ဆႏၵကိုျဖစ္ေစ၊ ကန္႔ကြက္သည့္ဆႏၵကုိ ျဖစ္ေစမတ္တတ္ရပ္၍ ဆႏၵျပဳရပါက မတ္တတ္ရပ္မဲ ေပးသည့္ အမတ္အေရအတြက္ ေလ်ာ့နည္းေနျခင္းမွာ ေကာင္းေသာအလားအလာေတာ့မဟုတ္ပါ။ မတ္တတ္ရပ္ မဲေပးစနစ္ က်င့္သံုးၿပီး ဆႏၵျပဳရသည့္ ကိစၥမ်ားတြင္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ကန္႔ကြက္ေစလုိ၊ ေထာက္ခံေစလိုသည့္ဘက္၏ ဆန္႔က်င္ဘက္ကုိသာ မတ္တတ္ရပ္ မဲေပးေစပါက မိမိဆႏၵကုိ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ထုတ္ေဖာ္ရဲသူ ေလ်ာ့နည္းၿမဲျဖစ္သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္ မဲခဲြဆံုးျဖတ္ရာ၌ စက္ခလုတ္ႏွိပ္ မဲေပးရသည့္ လွ်ိဳ႕၀ွက္မဲေပးစနစ္ က်င့္သံုးျခင္းသည္သာ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းဟု လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ယံုၾကည္ထားၾကသည္။

“ကၽြန္ေတာ္တစ္ဦးတည္း သေဘာကေတာ့ လွ်ိဳ႕၀ွက္မဲေပး စနစ္က်င့္သံုးတာ အေကာင္းဆံုးလုိ႔ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မတ္တတ္ရပ္ၿပီး မဲေပးဖုိ႔လုိတာလည္း ရိွရင္ရိွမွာေပါ့။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ မဲေပးတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ရဲ႕ သေဘာထားက အဓိကပါပဲ။ သူယံုၾကည္ရင္ သ႔ူရပ္တည္ခ်က္မွန္ကန္ရင္ မတ္တတ္ရပ္ၿပီးလည္း မဲေပးရဲရမွာေပါ့” ဟု ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီမွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္သိန္းလင္းကေျပာလာသည္။

ျပည္သူလူထု၏ အက်ိဳးစီးပြားထိခိုက္ႏုိင္သည့္ ဥပေဒမ်ား အဆုိမ်ား၊ ျပည္သူကကန္႔ကြက္ရန္ ဆႏၵရိွေနသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ဆံုးျဖတ္သည့္အခါမွာပင္ ကန္႔ကြက္လုိသူမ်ားကုိ မတ္တတ္ရပ္၍ ဆႏၵျပဳေစပါက ကန္႔ကြက္သူမရိွဘဲ အဆုိမ်ား၊ ဥပေဒမ်ားက ေအာင္ျမင္စြာ အတည္ျဖစ္သြားခဲ့သည္။

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ဦးရဲထြန္းကလည္း “မဲခြဲရင္ေတာ့ လွ်ိဳ႕၀ွက္စနစ္နဲ႔ မဲေပးတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ မတ္တတ္ရပ္ၿပီး မဲေပးေတာ့ ေတာ္႐ံုတန္႐ံုက မတ္တတ္မရပ္ခ်င္ၾကဘူး။ ဒီေတာ့ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ဘက္ကုိ ထုိင္ခုိင္းရင္ ေသခ်ာတယ္။ ဒီအတိုင္းျဖစ္မွာလုိ႔ေတာင္ ေျပာလာၾကတာေတြရိွတယ္ေပါ့” ဟုဆိုသည္။

ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီက်င့္သံုးသည္ ့ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ စက္ခလုတ္ ႏွိပ္၍ လွ်ိဳ႕၀ွက္မဲေပးျခင္းကုိ အသံုးျပဳၾကၿပီး ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးတြင္လည္း လွ်ိဳ႕၀ွက္မဲေပးျခင္းကသာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မည္ဟု လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားသာမက ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေနၾကသည့္ ျပည္သူမ်ားကပါ ယူဆၾကသည္။

လက္ရိွ အေျခအေနအရ ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္အမတ္မင္းမ်ားကုိ မိမိတုိ႔သက္ဆိုင္ရာ မိခင္ပါတီမ်ား၏ ရပ္တည္ခ်က္က လႊမ္းမုိးလ်က္ရိွသည္ကုိ ေပၚလြင္စြာ ေတြ႕ျမင္ရမည္ျဖစ္သည္။ ဒါကလည္း အမတ္မ်ားမွာ ပါတီ၏ မူ၀ါဒ သေဘာထားမ်ားႏွင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္ လာေရာက္ရပ္တည္ေနၾကရသည့္အတြက္ သိပ္မဆန္းေတာ့ပါဟု ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသံုး သပ္သူတစ္ဦးကထင္ေၾကးေပးသည္။

မတ္တတ္ရပ္မဲေပးျခင္း၊ အသံျဖင့္ မဲေပးဆံုးျဖတ္ျခင္းစသည္တုိ႔က ဒီမုိကေရစီသက္တမ္း ႏုနယ္ေသးသည့္ ကာလအတြင္း ျမန္မာလႊတ္ေတာ္အမတ္အမ်ားစုကုိ ရဲ၀ံ့မႈရွိလာေစဦးမည္မဟုတ္ဘဲ လွ်ိဳ႕၀ွက္မဲေပးျခင္းသည္သာလွ်င္ ယင္းအမတ္တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ ဆႏၵအမွန္ကုိ ေပၚထြက္ေစႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ သုိ႔မွာသာလွ်င္ ျပည္သူ႔ဆႏၵမ်ားက အမွန္တကယ္အေကာင္အထည္ ေပၚလာႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။

ထုိအေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားက လႊတ္ေတာ္နာယက(သို႔မဟုတ္) ဥကၠ႒၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာေပၚမွာလည္း မ်ားစြာမူတည္ေနပါသည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္း မဲေပးနည္းစနစ္ကုိ စက္ခလုတ္ကုိ အသံုးျပဳ၍ လွ်ိဳ႕၀ွက္စြာဆႏၵျပဳသည့္ နည္းလမ္း၊ ဆႏၵမဲလက္မွတ္ကုိ အသံုုးျပဳ၍ လွ်ိဳ႕၀ွက္စြာ ဆႏၵမဲေပးရသည့္နည္းလမ္း၊ မတ္တတ္ရပ္ဆႏၵျပဳသည့္နည္းလမ္းဟူ၍ နည္းဥပေဒျပ႒ာန္းထားရာတြင္ လႊတ္ေတာ္နာယက(သုိ႔မဟုတ္) ဥကၠ႒က ပိုမုိအက်ိဳးျပဳႏုိင္မည့္နည္လမ္းကုိ ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳေပးသင့္သည္။ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကေတာ့ အႀကံျပဳ႐ံုမွ်သာ တတ္ႏုိင္သည့္အတြက္ ျဖစ္သည္။

“လႊတ္ေတာ္တြင္း မဲေပးမယ့္ စနစ္ကုိ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ေတြက ေရြးခ်ယ္သတ္မွတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ဆႏၵအမွန္ကုိ ေဖာ္ျပႏုိင္မယ့္နည္းကုိ ပိုသံုးသင့္တယ္လုိ႔ထင္ပါတယ္” ဟု ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသံုးသပ္သူ ေဒါက္တာရန္မ်ိဳးသိမ္းက မွတ္ခ်က္ေပးသည္။ ၎ကပင္ ဆက္လက္၍ “လွ်ိဳ႕၀ွက္စက္ခလုတ္န႔ဲ မဲေပးစနစ္က တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ဆႏၵကုိ လွ်ိဳ႕၀ွက္ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္လုိ႔ပါ။ အဲဒီ ေနရာမွာ လွ်ိဳ႕၀ွက္စက္ခလုတ္နဲ႔ မဲေပးတာကုိ နည္းပညာအရ ေစာင့္ၾကည့္တာမ်ိဳးရိွ၊ မရိွ၊စက္ခလုတ္ေတြဟာ တကယ္ပဲႏွိပ္တဲ့အတိုင္း ေပၚ၊မေပၚဆုိတာေတြကုိလည္း စစ္ေဆးၾကည့္ဖုိ႔လုိ႔မယ္ထင္ပါ တယ္””ဟု ဆက္ေျပာသည္။

စက္ခလုတ္ႏွိပ္၍ မဲေပးရာတြင္ ေထာက္ခံျခင္း၊ ကန္႔ကြက္ျခင္းျပဳလုပ္မည့္ ကုိယ္စားလွယ္က မိမိထုိင္ခံုရိွ စက္ခလုတ္ကုိႏွိပ္၍ ထုိင္ရာမွပင္မဲေပးႏုိင္သည္။ မဲေပးသည့္အေရအတြက္ကုိ ေဘးနံရံမ်ားရိွ အီလက္ထရြန္နစ္ဖန္သားျပင္က တိတိက်က်ေဖာ္ျပမည္ျဖစ္ရာ မည္သူက မည္သည့္ မဲေပးသည္ကုိ သိႏုိင္မည္မဟုတ္ေပ။

ဆႏၵမဲလက္မွတ္ျဖင့္ မဲေပးရာတြင္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၏ ေရွ႕ကြက္လပ္၌ မဲပံုးမ်ားကုိထားရိွမည္ျဖစ္ၿပီး ထုိသုိ႔မဲလက္မွတ္ျဖင့္ မဲေပးျခင္းကုိ မက်င့္သုံးဖူးေသးေၾကာင္း သိရသည္။

မတ္တတ္ရပ္၍ ဆႏၵျပဳသည့္ နည္းလမ္းမွာေတာ့ ေထာက္ခံသူ၊ ကန္႔ကြက္သူမ်ားက ကုိယ္တုိင္မတ္တတ္ရပ္၍ ဆႏၵျပဳရျခင္းျဖစ္ရာ မည္သူက ကန္႔ကြက္သည္၊ မည္သူက ေထာက္ခံသည္ကုိ အထင္းသားျမင္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ အေႏွာင္အဖဲြ႕မကင္းသည့္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအတြက္ အခက္အခဲျဖစ္ရကာ ခပ္မဆိတ္ေနၾကသည္ကမ်ားသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းမ်ားက က်င္းပခဲ့ေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ပံုမွန္အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးအဆိုႏွစ္ခုျဖစ္ေသာ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အေရးႀကီးအဆိုႏွင့္ စာနယ္ဇင္းပံုႏွိပ္ဥပေဒၾကမ္းတုိ႔ကုိ ကန္႔ကြက္သူမရိွ အတည္ျပဳေထာက္ခံခဲ့ျခင္းက လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ရပ္တည္ခ်က္အေပၚေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာခဲ့သည္။

The Voice Daily သတင္းစာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္မင္းေဆြကလည္း “မီဒီယာေလာကသားအားလံုးက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ေနတဲ့ၾကားက ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ေရးဆဲြထားတဲ့ ပံုႏွိပ္ျခင္းနဲ႔ ထုတ္ေ၀ျခင္းလုပ္ငန္း ဥပေဒမူၾကမ္းကုိ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ကန္႔ကြက္သူမရိွ(ကန္႔ကြက္သူမရိွ)လက္ခံလိုက္တယ္။ ဒီတစ္ႀကိမ္နဲ႔ဆုိ ျပည္ သူ႔လႊတ္ေတာ္က ကန္႔ကြက္သူမရိွ လက္ခံတာ ရက္ပိုင္းအတြင္း ႏွစ္ႀကိမ္ရိွၿပီ”ဟု ၎၏ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္စာမ်က္ႏွာတြင္ ဇူလုိင္ ၁၀ ရက္က ေရးသားခဲ့သည္။

အတည္ျပဳမည့္အဆုိမ်ား၊ ဥပေဒမ်ားအေပၚ သေဘာတူ၊ မတူကုိ မတ္တတ္ရပ္မဲခြဲဆံုးျဖတ္ရာတြင္ ရဲ၀ံ့မႈမရိွျခင္းႏွင့္ သဟဇာတမျဖစ္ၾကျခင္းတုိ႔ကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ အမ်ားဆံုးေတြ႕ရသည္ဟု လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တုိ႔က ေျပာၾကသည္။ တုိင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးအဆိုမ်ားကုိ အတုိက္္အခံပါတီႀကီးျဖစ္သည့္ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအပါအ၀င္ မည္သည့္ကုိယ္စားလွယ္ကမွ မတ္တတ္ထရပ္ျခင္းမရိွသည့္ အစည္းအေ၀းေန႔ရက္မ်ားကုိ ျပည္သူမ်ားက သေဘာက်ေနၾက သည္ေတာ့မဟုတ္ပါ။

“လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ပါ၀ါ Balance က သိပ္မျဖစ္ေသးဘူးဆုိေတာ့ အခ်ိဳ႕ကိစၥေတြကုိ မဲခဲြတဲ့ အခါမွာ လွ်ိဳ႕၀ွက္စနစ္ကုိ မသံုးဘဲ မတ္တတ္ရပ္တဲ့စနစ္ကုိ သံုးေနေတာ့ လူမ်ားတဲ့ ဘက္ကုိ၀င္ၿပီး ရပ္ေပးလုိက္ရတဲ့ သေဘာေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ တကယ္ဆုိ လွ်ိဳ႕၀ွက္မဲေပးစနစ္ကုိ သံုးတာ ပိုထိေရာက္ၿပီး ပုိၿပီးမွန္ကန္တဲ့ ေထာက္ခံမဲ၊ ၾကားေနမဲအေရအတြက္ကုိ သိႏုိင္မယ္လို႔ျမင္တယ္” ဟု ကုမၸဏီ၀န္ထမ္းတစ္ဦးျဖစ္သူအသက္ (၃၂ )အရြယ္ ကိုေက်ာ္၀ဏၰက ဆုိသည္။

အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္တစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာျမတ္ဉာဏစိုးက “အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာေတာ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္လုိ သိပ္မရိွပါဘူး။ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္ခံစားခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အဆုိတစ္ခုဆုိရင္ မတ္တတ္ရပ္ၿပီး မဲေပးရေပမယ့္ မဲအေရအတြက္ တူေနတာမ်ိဳးေတာင္ရိွတယ္” ဟု ေျပာပါသည္။

အခ်ိဳ႕ေသာ ဥပေဒၾကမ္းႏွင့္ အဆိုမ်ားအေပၚ တိတိက်က်နားလည္သေဘာေပါက္ျခင္းမရိွမႈကလည္း မဲခဲြဆံုးျဖတ္ျခင္းကုိ ၿပီးစလြယ္ျဖစ္သြားေစသည့္ အခ်က္တစ္ခုျဖစ္ေနသည္။ ထုိအခ်က္ကပင္ ကန္႔ကြက္သူမရိွ အတည္ျပဳေၾကာင္းတုိ႔ျဖင့္ ၿပီးဆံုးသြားရန္ အေၾကာင္းဖန္လ်က္ရိွသည္။

“အဆိုနဲ႔ ဥပေဒၾကမ္းကုိ ကန္႔ကြက္သူမရိွ အတည္ျပဳေထာက္ခံခ့ဲတဲ့အခါ ျမန္မာ့ဆုိရွစ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရေခတ္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းေတြကုိ ျပန္အမွတ္ရမိတယ္။ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးႏုိင္ဖုိ႔ အားထုတ္သင့္ပါတယ္။ အဲဒီလုိေဆြးေႏြးႏုိင္ဖိ႔ုဆိုတာ အေၾကာင္းအရာကုိ ေကာင္းစြာ သိဖုိ႔လည္း လုိတယ္။ မပိုင္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ထေဆြးေႏြးတာထက္ ထိုင္ေနတာက ပုိေကာင္းပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာ ရန္မ်ိဳးသိမ္းက သံုးသပ္သည္။

ဥပေဒအဓိကျဖင့္ ဘဲြ႕ရထားသူတစ္ဦးကလည္း “အခ်ိဳ႕ဥပေဒေတြကုိ မဲေပးဆံုးျဖတ္တဲ့အခ်ိန္က်ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြက ဥပေဒပိုင္းမွာ ေလ့လာမႈအားနည္းရင္ မ်ားတဲ့အဖဲြ႕ ေနာက္ပါသြားႏုိင္တယ္” ဟု သူ၏ အျမင္ကုိ ေျပာသည္။

လႊတ္ေတာ္အတြင္း ေမးခြန္းထုတ္ျခင္း၊ အဆုိတင္သြင္းျခင္းတုိ႔ကုိ ခပ္စိပ္စိပ္ျပဳလုပ္ေလ့ရိွေသာေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္မင္းသားႀကီးဟု နာမည္ႀကီးသူ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းၫြန္႔ကလည္း လႊတ္ေတာ္တြင္းမတ္တတ္ရပ္ ဆႏၵျပရျခင္းအေပၚ ေအာက္ပါအတုိင္းမွတ္ခ်က္ေပးသည္။

“၀န္ႀကီးဌာနေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အဆုိေတြဥပေဒၾကမ္းေတြမွာ မတ္တတ္ရပ္ခုိင္းတဲ့ နည္းလမ္းနဲ႔ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ ဆႏၵအစစ္အမွန္ကုိ ရဖုိ႔ အခက္အခဲရွိတယ္လုိ႔ထင္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္တက္လာတုိင္းမွာ တတ္ႏုိင္သမွ် စက္ခလုတ္နည္းနဲ႔ ဆႏၵရယူေစခ်င္တယ္”

ဥပေဒျပဳေရးမ႑ဳိင္၏ နာယက၊ ဥကၠ႒အပါအ၀င္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားသည္ မိမိတုိ႔ ဆံုးျဖတ္အတည္ျပဳရမည့္ ဥပေဒၾကမ္းမ်ား၊ အဆိုမ်ားမွာ မိမိတို႔ကုိ မဲေပးေရြးခ်ယ္လုိက္ၾကသည့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးသည့္အတြက္ ျပည္သူ႔မ်က္ႏွာေထာက္ထားလ်က္ ျပတ္ျပတ္သားသားရပ္တည္ၾကဖို႔ လုိအပ္ေနသည့္ အခ်ိန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။