အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္၏ အမ်က္ေျဖတရား"'

ျမတ္စြာဘုရား သာသနာေတာ္၌ "ပညာအရာ ဧတဒဂ္ရ ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ႀကီး" တစ္ပါးကား "အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္ႀကီး"ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ သာရီပုေဏၰးမႀကီး၏ သားဦးရတနာတပါး ျဖစ္၏။ ငယ္စဥ္ကပင္ ပညာဉာဏ္ ထူးခၽြန္သူျဖစ္၏။
တခုေသာ နကၡတ္ပြဲသဘင္၌ လူအမ်ား ေပ်ာ္ရႊင္ေနသည္ကို ၾကည့္၍ အိုေဘး နာေဘး ေသေဘးကို ေမ့ေလ်ာ့ျပီး ေခတၱခဏ ေပ်ာ္ရႊင္ေနရျခင္းပါကလားဟု သံေ၀ဂဉာဏ္ ရရွိ္ခဲ့၏။ ထိုေန႔မွာပင္ အို-နာ-ေသ လြတ္ရာ တရားရွာရန္ အေဖာ္သူငယ္ခ်င္း ေကာလိတ (အရွင္ေမာဂၢလာန္ အေလာင္းလ်ာ) ႏွင့္ ဆရာရွာထြက္ခဲ့ေလသည္။
ဗုဒၶ၏ သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ႀကီးကို ဖူးေတြ႔ရသျဖင့္ ေရကန္အသင့္ ၾကာအသင့္ ျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ျမတ္ဗုဒၶေအာက္ တေယာက္ဆိုသလို ပညာဂုဏ္ ထြန္းေတာက္ခဲ့ေပသည္။ ပညာအရာ၌ ငါႏွင့္ ငါသာ ႏႈိင္းစရာ-ဟု ဆိုႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ထြန္းေတာက္ခဲ့ေသာ္လည္း သီတင္းသံုးေဖာ္တို႔အေပၚ ပညာဂုဏ္ မေမာက္၊ ပညာမာန္ မႀကီး၊ မိမိကိုယ္ကို ေျခသုတ္ပုဆိုး ေျမြစြယ္က်ိဳး-သို႔ ႏွိမ့္ခ်ထားေပ၏။
ျမတ္ဗုဒၶ၏ လက္ယာေတာ္ရံ အဂၢသာ၀ကႀကီးျဖစ္လင့္ကစား သီတင္းသံုးေဖာ္မ်ား နာမက်န္းျဖစ္သည့္အခါ ကိုယ္တိုင္ ဂရုတစိုက္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္၏။ လူမႈဒုကၡမ်ားကိုလည္း အတုမဲ့ေသာ ႏွလံုးသားျဖင့္ သည္းခံခြင့္လႊတ္ေတာ္မူ၏။
တေန႔သ၌ ရဟန္းတပါးက "အရွင္သာရိပုတၱရာသည္ တပည့္ေတာ္အား ဆဲဆိုရိုက္ႏွက္သြားပါသည္"-ဟု မဟုတ္မမွန္ ေလွ်ာက္တင္၏။
ျမတ္ဗုဒၶက အျဖစ္မွန္ကိုသိေသာ္လည္း ေခၚယူေမးျမန္း၏။
မေထရ္ျမတ္က "တပည့္ေတာ္သည္ အမႈိက္မ်ား၊ ေခ်းမ်ား စြန္႔ပစ္ရာ ေျမႀကီးပမာ ႏွိမ့္ခ်ေသာစိတ္ ရွိပါသည္"-ဟု ေလွ်ာက္ထားေလ၏။
မိမိကိုယ္တိုင္ ပညာဧတဒဂ္ျဖစ္ေသာ္လည္း ပညာရွိကို ရိုေသျမတ္ႏိုးတတ္၏။ တစ္ေန႔ေသာ္ မေထရ္ျမတ္က "အရွင္ပုဏၰ-မေထရ္ "အား "၀ိသုဒၶိခုနစ္တန္"ကို ေမးေလ၏။ အရွင္ပုဏၰ-မေထရ္က "အာဇာနည္ျမင္း,ကေသာ ရထား ၇-တန္ ဥပမာျဖင့္" ေျဖၾကား၏။ မေထရ္ျမတ္ သေဘာက်လွ၍ "ပုဏၰ-မေထရ္ကဲ့သို႔ေသာ ပညာရွိကို ေမးလိုသည့္အခါ အသင့္ေမးႏိုင္ရန္ ဦးေခါင္းေပၚတင္ထားသင့္၏"-ဟု ပညာဂုဏ္ကို ထုတ္ေဖာ္ခ်ီးက်ဴးခဲ့ပါသည္။
လူတို႔သည္ သူတပါးတို႔အား ဆံုးမခ်င္ၾကသေလာက္ မိမိကိုယ္တိုင္ အဆံုးအမ မခံခ်င္ၾက။ သူတပါးအား ျပစ္တင္ေ၀ဖန္ခ်င္ၾကသေလာက္ မိမိကိုယ္ကို ေ၀ဖန္ခံရမွာ ေၾကာက္တတ္ၾကသည္။
မေထရ္ျမတ္ႀကီးကား ထိုသို႔မဟုတ္။ သူတပါးအား ဆံုးမတတ္သလို မိမိိကုိ္ယ္တိုင္လည္း အဆံုးအမကို ခံယူတတ္ေပသည္။ တေန႔တြင္ မိမိရွင္ျပဳေပးထားေသာ သာမေဏငယ္အား ရွင္က်င့္၀တ္ကို အနည္းအက်ဥ္းမွ် သင္ေပးထား၏။
ရွင္ငယ္သည္ ထိုေန႔မွာပင္ မေထရ္ျမတ္ သကၤန္း၀တ္ပံု အ၀န္းမညီသည္ကို ျမင္သျဖင့္-"အရွင္ဘုရား ဤသို႔လည္း သကၤန္း၀တ္ေကာင္းပါသလား"-ဟု ေလွ်ာက္ထား၏။
ထိုအခါ မိမိသကၤန္း၀တ္ပံု အမွန္တကယ္ မညီမွန္းသိ၍ ကြယ္ရာတြင္ ညီေအာင္၀တ္ျပီး သာမေဏငယ္အား ျပ၍ အဆံုးအမကို ခံယူ၏။ "ခုနစ္ႏွစ္သား သာမေဏငယ္သည္ ငါ့ကို ဆံုးမသည္ျဖစ္ေစကာမူ ငါခံယူအံ႔"-ဟု မိန္႔ေတာ္မူေလ၏။
မေထရ္ျမတ္သည္ တဖက္သား နား၀င္ေအာင္ အဆင့္ဆင့္ ေဟာတတ္သလို လက္ခံခ်င္လာေအာင္လည္း အထပ္ထပ္ ေျပာတတ္၏။ မေထရ္ျမတ္၏ အမ်က္ေျဖတရားမွာ နား၀င္လြယ္ျပီး လက္ခံဖြယ္၊ လိုက္နာဖြယ္လည္း ျဖစ္ေပသည္။
ထိုတရားမွာ-တစံုတေယာက္အား အမ်က္ေဒါသ ထြက္မည္ၾကံလွ်င္
၁။ ပံ႔သကူ ပုဆိုးေကာက္သူသည္ ေကာင္းႏိုးရာကိုသာ ေရြးေကာက္သကဲ့သို႔ အမူအက်င့္ မေကာင္းသူျဖစ္မူ ႏႈတ္ေကာင္းသည္ကို ဆင္ျခင္၍ အမ်က္ေျဖပါ။
၂။ ေရညႇိေမွး တင္ေနေသာ ေရကန္၌ အေပၚေရညႇိ လွစ္၍ အတြင္းေရကို ေသာက္ရာသကဲ့သို႔ ႏႈတ္မေကာင္းသူျဖစ္ပါက အမူအက်င့္ေကာင္းသည္ကို ဆင္ျခင္၍ အမ်က္ေျဖပါ။
၃။ ေရငတ္သူသည္ ႏြားေျခရာခြက္၌ရွိေသာ ေရကို ပုဆစ္တုပ္၀ပ္၍ ေသာက္ရာသကဲ့သို႔ အမူအက်င့္ေရာ၊ ႏႈတ္ပါ မေကာင္းသူျဖစ္မူ တခါတရံ ႏွစ္သက္ဖြယ္ရွိသည္ကို ဆင္ျခင္၍ အမ်က္ေျဖပါ။
၄။ အရပ္တပါးသို႔ တဦးတည္း ခရီးသြားျပီးလွ်င္ လမ္း၌ နာမက်န္းျဖစ္၍ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မည့္သူ မရွိေသာ လူနာအား ျမင္ရသူမ်ား သနားၾကသကဲ့သို႔ အမူအက်င့္ေရာ၊ ႏႈတ္ပါ မေကာင္းသည့္အျပင္ ႏွစ္သက္ဖြယ္လည္းမရွိသူ ျဖစ္ပါက-ဪ ဤသူကို ေလာက၌ ရခဲေလစြတကား-ဟု သနားျခင္းကို ေရွးရႈ၍ အမ်က္ေျဖပါ။
၅။ ခ်ိန္ျမိန္ေအးျမသည့္ ေရကို ေသာက္ျပီး စိမ္းလန္းစိုျပည္ေသာ အရိပ္အာ၀ါသ ေအာက္တြင္ ေလညင္းခံကာ အနားယူေနသူသည္ ႏွလံုးေမြ႔ေလ်ာ္ ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏူးဖြယ္ရာ ျဖစ္သကဲ့သို႔ ကိုယ္ ႏႈတ္ ႏွလံုး သံုးပါးစံု ႏွစ္သက္ေကာင္းမြန္သူျဖစ္မူ ရန္ျငိဳးမဖြဲ႔ဘဲ အျမဲျမတ္ႏိုးပါ။
အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္ႀကီးသည္ သူတပါးအား အမ်က္မထား၊ ေဒါသမပြားေစလုိသည္သာမက မိိမိကိုယ္တိုင္လည္း ခႏၲီတရားႏွင့္ ျပည့္စံုေအာင္ေနေလ့ရွိေပသည္။
ဤမွ် လိုက္နာအတုယူ အားက်ဖြယ္၊ စံျပဳထိုက္ဖြယ္ေသာ ဂုဏ္ရည္တို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ မေထရ္ျမတ္ႀကီးသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀-ေက်ာ္ကာလ၊ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၄၇-ခုႏွစ္၊ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔ ညဥ့္ မိုးေသာက္ယံ အခ်ိန္၀ယ္ မိမိ၏ ေမြးဖြားသန္႔စင္ေသာအခန္း၌ ခႏၶာခ်ဳပ္ျငိမ္း၍ ပရိနိဗၺာန္ ၀င္စံေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

မွီျငမ္းက်မ္းကိုး-
( ဘဒၵႏၲ နာဂေသန-၀မ္႔ကြန္, လိြဳင္ေကာ္)၏ (အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ႀကီး၏ နည္းယူဖြယ္ေကာင္းေသာ ဂုဏ္ရည္မ်ား)