လြတ္ေတာ္အမတ္တခ်ဳိ့နဲ့ စကားေျပာျခင္း

လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္ ၂၀-ေက်ာ္ကာလ အေတြ့အျကုံအရဆုိရင္ ဒီလုိ ေမလ ၂၇-၀န္းက်င္မွာေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြဟာ ၁၉၉၀- ေမလ ၂၇-ကက်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြနွစ္ပါတ္လည္နဲ့ အဲဒီေရြးေကာက္ပဲြ မွာအနုိင္ရခဲ့တဲ့ လြတ္ေတာ္အမတ္ေတြအေျကာင္းျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီတခါ ေမ ၂၇-မွာ က်ေနာ္ ေရးမဲ့ေဆာင္းပါးက ၉၀-ေရြးေကာက္ခံအမတ္ေတြအေျကာင္းမဟုတ္ဘဲ ၂၀၁၀-နုိ၀င္ဘာေရြးေကာက္ပဲြ နဲ့ ၂၀၁၂-ဧျပီလ ျကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြကေနတက္လာတဲ့ အမတ္တခ်ဳ့ိနဲ့ေတြ့ဆုံမႈအေျကာင္းျဖစ္ ပါတယ္။

တခါ ဒီအမတ္ေတြကုိ က်ေနာ္ေတြ့ဆုံခြင့္ရတဲ့ေနရာဟာ အမတ္ေတြရံုးထုိင္တဲ့ ေနျပည္ေတာ္မွာ မဟုတ္ဘဲ လြန္္ခဲ့တဲ့နွစ္ ၂၀-ေက်ာ္လုံးလုံး ၉၀-ေရြးေကာက္ပဲြကေနတက္လာတဲ့ ျပည္ပေရာက္အမတ္ ေတြ။ အမ်ဳိးသားညြန့္ေပါင္းအစိုးရ၀န္ျကီးေတြကို ေထာက္ခံလာခဲ့တဲ့ ေနာ္ေ၀းနုိင္ငံ ေအာ္စလိုျမုိမွာျဖစ္ ေနျပန္ပါတယ္။

ညြန္ေပါင္းအစုိးရ၀န္ျကီးေတြ။ ျပည္ပေရာက္လြတ္ေတာ္အမတ္ေတြနဲ့အတူ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္ေတြ က က်ေနာ္တုိ့တက္ေရာက္ဆင္နဲြခဲ့ဖူးတဲ့ ေမလ ၁၇- ေနာ္ေ၀းနုိင္ငံအမ်ဳိးသားေန့အခန္းနားမွာလဲ အခု ေတာ့ ျပည္ပေရာက္အမတ္ေတြအစား ေနျပည္ေတာ္က ပါလီမန္ဥကၠဌ သူရဦးေရြမန္းနဲ့ လြတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ့တက္ေရာက္ဆင္နဲြေနတာကို ျမင္လုိက္ရတဲ့အတြက္ ဒီနွစ္ ေအာ္စလုိျမင္ကြင္းဟာ အေတာ့္ကုိ ထူးထူးျခားျခားျဖစ္ေနပါတယ္။

အေျပာင္းအလဲေတြ တကယ္ျဖစ္ေနျပီလား

ေရွ့မွာတင္ျပခဲ့တဲ့အတုိင္း ျမင္ကြင္းေတြနဲ့ လူေတြကေတာ့ အယင္နဲ့မတူ တမူေျပာင္းလဲေနတာ အထင္အရွားပါဘဲ့။ ဒါေပမဲ့ အေပၚယံျမင္ကြင္းအျပင္ အနွစ္သာရအရေကာ တကယ္ေျပာင္းလဲေနတာ ဟုတ္ပါရဲ့လား။ ဧည့္ခံပဲြတခုမွာ ခဏတာေတြ့ဆုံခြင့္ရခဲ့တဲ့ လြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၉-ကုိ ဒီေမးခြန္း ေတြအတြက္ က်ေနာ္ စကားေျပာျကည့္ခဲ့ပါတယ္။

က်ေနာ္ေတြ့ဆုံ နႈတ္ဆက္ခြင့္ရခဲ့တဲ့ လြတ္ေတာ္အမတ္စာရင္းကုိ အယင္ဆုံးတင္ျပရမယ္ဆုိရင္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္ NLD မွ ေဒါက္တာမ်ဳိးေအာင္နဲ့ ဦးသိန္းေဆြ။ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အင္အားစု NDF မွ ဦးခင္ေမာင္ရည္။ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးပါတီ NUP မွ ဦးညဏ္ေဆြ ၀င္း။ ဖလုံစေ၀ါပါတီမွ ေစာသိန္းေအာင္။ ရခုိင္အမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရးပါတီမွ ေဒၚခင္ေစာေ၀။ ရွမ္း အမ်ဳိးသားမ်ားဒီမုိကရက္တစ္ပါတီမွ နန္း၀ါနု။ မြန္ေဒသလုံးဆုိင္ရာပါတီမွ မိျမင့္သန္းနဲ့ ကခ်င္ပါတီမွ ေဒၚဒြဲဘူတုိ့ျဖစ္ပါတယ္။

လြတ္ေတာ္ဥကၠဌ ဦးေရြမန္းအပါ၀င္ ျကံ့ခုိင္ေရးပါတီက အမတ္ေတြ။ ၀န္ျကီးေတြကေတာ့ DVB ရံုးမွာလုပ္တဲ့ အဲဒီ ဧည့္ခံပဲြကို မလာသလုိ ေနာ္ေ၀ရွိ ျမန္မာေတြနဲ့လဲ ေတြဆုံျခင္းမရွိတဲ့အတြက္ က်ေနာ္ေတြ့ခြင့္မရ လုိက္ပါဘူး။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပါလီမန္တခုုလုံး။ ပါလီမန္အမတ္ ေတြအားလုံး ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ လက္တဲြအလုပ္လုပ္ေနျကပါတယ္လုိ့ဆုိေပမဲ့ အခုခ်ိန္ထိေတာ့ နုိင္ငံေရးျဖတ္သန္းမႈဆုိင္ရာ သမုိင္းေျကာင္းေတြ။ သူဘက္။ ကိုယ့္ဘက္ဆုိတဲ့ အျမင္ေတြရွိေနဆဲလုိ့ ယူ ဆရပါတယ္။

က်ေနာ္စကားေျပာျကည့္သေလာက္ကေတာ့ လက္ရွိအေျပာင္းလဲကို တကယ့္အေျပာင္းလဲအ ျဖစ္ဒီလြတ္ေတာ္အမတ္ေတြက ယုံျကည္ေနတာကိုေတြ့ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုအေျပာင္းအလဲဟာ "စလုံးေရးစ" အဆင့္ဘဲ့ရွိေသးတဲ့အတြက္ ေရွ့ေလ်ာက္အမ်ားျကီးက်ဳိးစားဖုိ့လုိေနေသးတယ္လုိ့ သူတုိ့ က ဆုိပါတယ္။ စစ္သားအမတ္ ၂၅-ရာခုိင္နႈံးနဲ့ ျကံ့ခုိင္ေရးပါတီက ၇၀-ရာခုိင္နႈံးေက်ာ္ရွိေနဆဲျဖစ္တဲ့ လက္ရွိလြတ္ေတာ္ကေန အေျပာင္းလဲေတြတကယ္လုပ္နုိင္ပါ့မလား။ လူျကိးမင္းတုိ့ရ့ဲ့အဆုိေတြကို လြတ္လပ္စြာတင္ျပခြင့္ရပါရဲ့လားဆုိျပီး ေမးျကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ "အေစာပုိင္းတုန္းကေတာ့ နဲနဲရွိန္ေန လုိ့ သိပ္မတင္ျပရဲဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ နုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအေျကာင္း။ ေထာင္တြင္းအ ေတြအျကုံေတြကုိပါ ထည့္ေျပာနုိင္တဲ့အထိ ပါလီမန္ကလြတ္လပ္လာပါတယ္" လုိ့ ၈၈-အေရးေတာ္ပုံမွာ ပါ၀င္ခဲ့ဖူးသူ ဦးခင္ေမာင္ရည္ကေျပာပါတယ္။

တစည အမတ္ ဦးညဏ္ေဆြ၀င္းကေတာ့ ျကံခုိင္ေရးနဲ့ စစ္တပ္ကအမ်ားစုျဖစ္ေနတယ္ဆုိေပမဲ့ တုိင္းျပည္အတြက္အက်ဳိးရွိမဲ့အဆုိျပုခ်က္ဆုိရင္ အားလုံးကလက္ခံပါတယ္လို့ဆုိပါတယ္။ တပ္မေတာ္ သား ကိုယ္စားလွယ္တဦးနဲ့ ကာကြယ္ေရး၀န္ျကီးတုိ့ အျပုိင္အဆုိင္ျငင္းျကတဲ့ အဆုိျပုခ်က္တခုမွာ တပ္ မေတာ္သားဖက္က နုိင္သြားတဲ့ သာဓကတခုကို သူကထုတ္ျပပါတယ္။ တခါ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္း ရပ္ဆုိင္း ေရးကိစၥ။ နုိင္ငံေရးအက်ဥ္း သားလြတ္ေပးေရးကိစၥေတြကိုလဲ သူက ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကခ်င္ ေဒသမွာတုိက္ပဲြဆက္ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥ။ နုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ က်န္ေနဆဲကိစၥေတြ။ ျပည္ပေရာက္ ေနသူေတြကို လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္မေပးေသးတဲ့ကိစၥေတြကိုလဲ ဆက္လုပ္ ဖုိ့လုိေနဆဲျဖစ္ေျကာင္း သူ တုိ့က သေဘာတူျကပါတယ္။

ပါလီမန္ထဲမွာ အမတ္ေတြအားလုံး တန္းတူေဆြးေႏြးခြင့္ရေနျပီဆုိေပမဲ့ ပါလီမန္ခန္းမ အျပင္ ဖက္ေရာက္တာနဲ့ အမတ္ေတြရဲ့အခြင့္ေရးကြာျခားသြားတယ္လုိ့ သူတုိ့ကဆုိပါတယ္။  "ေဟာဒီဓါတ္ပုံ ေတြကုိသာျကည့္။ က်ေနာ္တုိ့အမတ္မင္းေတြ ေနျပည္ေတာ္မွာ ဘယ္လိုေနရတယ္ဆုိတာ ခင္ဗ်ားတုိ့ သေဘာေပါက္လိမ့္မယ္" ဆုိျပီး ဦးခင္ေမာင္ရည္က သူရဲ့လက္ကိုင္ဖုန္းထဲက ဓါတ္ပုံေတြကုိျပပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္ စည္ပင္သာယာတည္းခုိခန္းမွာ တေန့ က်ပ္ ၂၀၀၀-နဲ့ လြတ္ေတာ္အမတ္ေတြတည္းေန ရတဲ့အဆာင္မွာ မီးမလာတဲ့အတြက္ ဖထီးေစာသန္းေအာင္နဲ့အဖြဲ့ အက်ီခ်ြတ္ျပီး အျပင္မွာထြက္အိပ္ေန ရပုံအပါ၀င္ လြတ္ေတာ္အမတတဦးရဲ့ ္အဆင့္တန္းအတုိင္း ေနထုိင္ခြင့္မရတဲ့ အမတ္သစ္ေတြရဲ့ ရုပ္ပုံ ေတြကို ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အမတ္အားလုံး ဒီလုိေနရတာမ်ဳိးေတာ့မဟုတ္ပါ။ ေနျပည္ေတာ္မွာ ရံုးခန္းမရွိတဲ့။ ပုိင္ ဆုိင္မႈမရွိေသးတဲ့ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုနဲ့ တုိင္းရင္းသားအင္အားစုအမတ္ေတြသာ ဒီလုိေနရတာျဖစ္ျပီး ျကံ့ခုိင္ေရးပါတီအမတ္ေတြကေတာ့ သူတုိ့ပါတီ၀င္းထဲမွာ အားလုံး အိုေကျပီး အဆင္ေျပေနပါတယ္လုိ့ ဒီအမတ္ေတြကဆုိပါတယ္။

ျပည္ပေရာက္ေနသူေတြအေပၚ သူတုိ့ဘယ္လိုျမင္သလဲ

တနုိင္ငံလုံးနဲ့ဆုိင္တဲ့ တုိင္းေရး ျပည္ေရးကိစၥေတြအျပင္ အဲဒီတုိင္းေရး-ျပည္ေရးကိစၥလုပ္ရင္းနဲ့ ျပည္ပကိုေရာက္သြားျကတဲ့အင္အားစုေတြအေပၚ အစိုးရသစ္နဲ့ ပါလီမန္သစ္က ဘယ္လိုသေဘာထား သလဲဆုိ တဲ့အခ်က္ကုိလဲ က်ေနာ္အေလးေပးေမးျမန္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကိုယ္နဲ့တုိက္ရုိက္ဆုိင္တဲ့ ကိစၥျဖစ္တဲ့အျပင္  သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို္ယ္တုိင္ကလဲ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာေတြ ျပည္ေတာ္ျပန္လာဖုိ့ ဖိတ္ေခၚေန တာ ၂-ျကိမ္ရွိေနျပီျဖစ္ပါတယ္။

"နို္င္ငံေရးအက်ဥ္းသားကိစၥ။ ျပည္တြင္းစစ္ကိစၥ။ ျပည္ပေရာက္ေနသူေတြကိစၥ အားလုံးကုိ က် ေနာ္တုိ့အဆုိျပုတင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေထြေထြလြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္လုိ ဥပေဒမ်ဳိး အခုခ်ိန္ထိ မ ထုတ္ျပန္နုိင္ေသးတာကေတာ့ ၀မ္းနဲစရာဘဲ့" လုိ့ အမတ္တဦးကေျပာပါတယ္။ ေနာက္အမတ္တဦးက ေတာ့ "ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာ တုိက္ပဲြေတြရပ္လိုက္ယုံနဲ့မျပီးဘူးေလ။ အေျကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေျကာင့္ ျပည္ပ မွာေရာက္ေနသူေတြ။ နယ္စပ္မွာေရာက္ေနသူေတြ မိသားစုနဲ့ျပန္လည္ေပါင္းစည္းနုိင္ေရးကလဲ ျငိမ္း ခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တခုဘဲ့ေလ" လုိ့ဆုိပါတယ္။

"ျပည္ပမွာေရာက္ေနသူေတြကိစၥကုိ ခင္ဗ်ားတုိ့အေလးထားတယ္ဆုိရင္ အခုခရီးစဥ္မွာ ဘာ ေျကာင့္ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာေတြနဲ့ေတြဖုိ့အစီစဥ္မပါသလဲ" ဆုိျပီး က်ေနာ္က ေမးမိပါတယ္။ "အမွန္ တုိင္း၀န္ခံရရင္ ေနာ္ေ၀းမွာ ျမန္မာေတြဒီေလာက္မ်ားေနမွန္း။ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းေတြကိုယ္တုိင္ ဒီမွာရွိ ေနမွန္းျကိုမသိခဲ့ဘူးဗ်" လုိ့ ဦးခင္ေမာင္ရည္ကေျဖပါတယ္။ ေနာက္တခါ အခုခရီးစဥ္ဟာ ပထမ-ဆုံး ေသာ ျမန္မာလြတ္ေတာ္အမတ္ေတြရဲ့ ျပည္ပခရီးစဥ္။ ဥေရာပခရီးစဥ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ သက္ဆုိင္ရာ ဖိတ္ ျကားတဲ့နုိင္ငံရဲ့အစိုးရအဖြဲ့။ ပါလီမန္အဖြဲ့ေတြနဲ့ ေတြ့ဆုံေရးကသာ အဓိကလြွမ္းမုိးေနခဲ့တာျဖစ္ပုံရတယ္ လုိ့ ယူဆရပါတယ္။

ဒါဆုိရင္ ဇြန္လ ၁၅-ရက္ေန့မွာ ေနာ္ေ၀းနုိင္ငံဆီေရာက္လာမဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ရဲ့ ခရီးစဥ္ အတြင္းမွာေကာ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာေတြနဲ့ အခ်ိန္ေပးေတြဆုံဖုိ့အစီစဥ္မ်ားရွိလာနုိင္မလား။ က်ေနာ္တုိ့ ဖက္က ဘာေတြတင္ျပျပီး သူတုိ့ဖက္က ဘာေတြလုပ္ေပးနုိင္မလဲ။ နုိဗယ္ဆုယူမဲ့အခန္းနားအေျကာင္း ကုိ သတင္းေတြထဲမွာေတြ့ေနရေပမဲ့ ျမန္မာေတြနဲ့သီးျခားေတြဆုံပဲြအေျခေန။ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာေတြ အေပၚ NLD ပါတီနဲ့ ပါလီမန္သစ္ရဲ့သေဘာထားေတြကိုေတာ့ မျကားရေသးပါဘူး။

အစီစဥ္အတိအက် ဘာမွမသိရေသးဘူးဆုိေပမဲ့ ေနာ္ေ၀းအျပင္ ဆြီဒင္။ ဒိန္းမတ္။ နယ္သာ လန္။ ဂ်ာမနီနဲ့ အျခားဥေရာပနုိင္ငံတခ်ဳိ့က ရာနဲ့ခ်ီရွိတဲ့ အေ၀းေရာက္ျမန္မာေတြကေတာ့ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုျကည္နဲ့ေတြ့ခြင့္ရဖုိ့ ဇြန္ ၁၅-မွာ ေနာ္ေ၀းကိုလာမဲ့အေျကာင္း သတင္းပို့ထားျကပါတယ္။ တခါ တျခားနုိင္ငံေတြက အေ၀းေရာက္ျမန္မာေတြကလဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ အဂၤလန္ကိုေရာက္ခ်ိန္မွာ ေတြ့ခြင့္ရဖုိ့ က်ဳိးစားေနျကေျကာင္းသိရပါတယ္။

ဒီလုိေတြဆုံတဲ့အခါ ျပည္ပေရာက္ေနသူေတြက ဘာေတြတင္ျပျပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ ဖက္က ဘာေတြလုပ္ေပးနုိင္မလဲ။ နွစ္ ၂၀-ေက်ာ္ကာလအတြက္ ပထမ-ဆုံး အေတြ့အျကုံဆုိေတာ့ ဘယ္သူမွျကိုမသိနုိင္ေသးပါဘူး။

ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ကေတာ့ လြန္္ခဲ့တဲ့နွစ္ ၂၀-ကာလလြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈအတြင္း ဘန္ေကာက္မွာေတြ့ခြင့္ရခဲ့တဲ့ အေရွ့တီေမာနုိင္ငံသားေတြ အိမ္ျပန္သလုိမ်ဳိး။ ျပည္ပ မွာ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနထုိင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ဂ်ဳိေဆးရာမုိ့ဟုိတာ José Ramos-Horta တုိ့ ျပည္ေတာ္ျပန္ျပီး တာနဲ့ ခ်က္ခ်င္းနုိင္ငံေရးလုပ္ခြင့္ရသလုိမ်ဳိး က်ေနာ္တုိ့ အေ၀းေရာက္ျမန္မာေတြ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္ တာနဲ့ ခ်က္ခ်င္းနုိင္ငံေရးလုပ္ခြင့္ရလာနုိင္မလား။ ဦးနုေခတ္က ရွိခဲ့ဖူးတဲ့ ၂-နုိင္ငံသား လက္မွတ္ဆုိတာ ေတြကို ပါလီမန္သစ္က စဥ္းစားေပးလာနုိင္မလားဆုိျပီး စိတ္ကူးယဥ္ေနမိပါတယ္။

မတူတာေလးေတြ

အေရွ့တီေမာသားေတြကိုအားက်ျပီး စိတ္ကူးယဥ္ေနတဲ့က်ေနာ္ဟာ ေနာက္တေန့မွာေတာ့ ဒီ စိတ္ကူးေတြအေျကာင္း လြတ္ေတာ္အမတ္ေတြဆီ အီးေမးလ္ပုိ့ဦးမွ။ twittter နဲ့ Facebook ကေန ပြါးဦးမွဆိုျပီး သူတုိ့ေပးသြားတဲ့ လိပ္စာကဒ္ေတြကုိထုတ္။ ကြန္ျပူတာေရွ့မွာထုိင္။ Gmail ကုိဖြင့္ပီး add လုပ္ဖုိ့ ျပင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့မွ အမတ္ ၉-ဦးမွာ ၃-ဘဲ့ အီးေမးလ္လိပ္စာပါျပီး က်န္အမတ္ေတြက တယ္လီဖုန္းနဲ့ ရံုးလိပ္စာေတြဘဲ့ပါတာေတြ့ ရပါတယ္။ တခါ အီေမးလ္ပါတဲ့ အမတ္ ၃-ဦးရဲ့ လိပ္စာကို အေသခ်ာဖတ္ျကည့္ေတာ့ "ဟ လြတ္ေတာ္ အမတ္ေတြကလဲ ငါတုိ့ individual ေတြလုိ gmail ဘဲ့သုံး တာလား။ လြတ္ေတာ္ကလုပ္ေပးထားတဲ့ ၀က္ဆုိက္ေတြ။ အီေမးလ္လိပ္စာေတြမရွိဘူးလား" ဆုိျပီး က်ေနာ္ အသံထြက္ ျငီး မိပါတယ္။

ျပီးေတာ့ စိတ္ထဲမွာ နဲနဲသံသယရွိလာလုိ့ တျခားနုိင္ငံကအမတ္ေတြလဲ gmail သုံးရင္ သုံးမွာ ေပါ့ေလဆုိျပီး က်ေနာ့္လိပ္စာကဒ္ စာအုပ္ထဲက ေနာ္ေ၀းလြတ္ေတာ္အမတ္တဦးရဲ့ ကဒ္ကုိထုတ္ျပီး ျကည့္မိပါတယ္။ gmail မသုံးပါဘူး။ ...@stortinget.no လုိ့ေရးထားတာေတြ့ပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ က်ေနာ္ တုိ့ျမန္မာနုိင္ငံက လြတ္ေတာ္အမတ္ေတြလဲ ...@parliament.mm လုိ့ ဘာေျကာင့္မသုံးနုိင္ေသးတာ လဲ။ တနုိင္ငံလုံးကို e-စနစ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေနတဲ့ အစိုးရသစ္နဲ့ ပါလီမန္အတြက္ ၀က္ဆုိက္တခုဖြင့္ေရး။ အီးေမးလ္လိပ္စာလုပ္ေရးက ဘာေျကာင့္ဒီေလာက္ေနွာက္ေနွးေနရတာလဲ။ က်ေနာ္ေတာင္ ဒီလုိစဥ္း စားေနရင္ သူတုိ့ရဲ့လိပ္စာကဒ္ေတြရထားတဲ့ ေနာ္ေ၀းပါလိီမန္ကအမတ္ေတြ။ ေနာ္ေ၀းနုိင္ငံျခားေရးဌာန က ၀န္ျကီးေတြနဲ့အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြ ဘယ္လိုစဥ္းစားေနမလဲ။ နည္းပညာရွင္ေတြကို ျမန္မာနုိင္ငံဆီ အျမန္ပုိ့ပီး ပါလီမန္အတြက္ ၀က္ဆုိက္ဖြင့္ေပးဖုိ့စဥ္းစားေနျကေလမလား။

ျမန္မာအမတ္နဲ့ ေနာ္ေ၀အမတ္တုိ့ရဲ့လိပ္စာကဒ္ခ်င္းယွဥ္ျပီး စဥ္းစားခန္းဖြင့္ေနတဲ့က်ေနာ္ဟာ နည္းပညာကေနတဆင့္ အမတ္တဦးခ်င္းစီရဲ့ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္နဲ့ မတူညီတဲ့ပညာေရးစနစ္။ နုိင္ငံေရး စနစ္ေတြအေျကာင္းကုိပါ တဲြပီးစဥ္းစားမိေနပါတယ္။ ဆုိလုိတာကေတာ့ ျမန္မာအမတ္နဲ့ ေနာ္ေ၀းအ မတ္ေတြျကားမွာ အီးေမးလ္လိပ္စာကြာယုံတင္မကဘဲ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ကြာျခားခ်က္ေတြရွိ ေနနုိင္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ က်ေနာ္ကိုလိပ္စာကဒ္ေပးထားတဲ့ ေနာ္ေ၀းလြတ္ေတာ္အမတ္ဟာ အ သက္ ၂၀-ေက်ာ္ဘဲ့ရွိေသးျပီး နုိင္ငံေရးသိပၸံတုိ့။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပညာတုိ။ ဥပေဒတုိ့နဲ့ဘဲြရထားသူ။ တနည္း အားျဖင့္ေျပာမယ္ဆုိရင္ လြတ္ေတာ္အမတ္ျဖစ္ဖုိ့။ နုိင္ငံေရးသမားအျဖစ္ အသက္ေမြး၀မ္းေျကာင္း လုပ္ ဖို့အတြက္ ေက်ာင္းတက္စဥ္ကတည္းက စနစ္တက်ေလ့လာသင္ျကားလာတဲ့ professional politician ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ့ ျမန္မာအမတ္ေတြကေတာ့ အဲဒီေခတ္ကိုမေရာက္ေသး။ အဲဒီလုိေလ့လာခြင့္ ေတြမရေသး။ က်ေနာ္တုိ့နုိင္ငံရဲ့ပညာေရးစနစ္မွာ နုိင္ငံေရးသိပၸံေတြ။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအတတ္ပညာေတြ။ သ တင္းစာပညာေတြ မရွိေသး။ ဒီေတာ့ အယင္ကရွိျပီးသားပညာေရးစနစ္ကေနတက္လာတဲ့ ဆရာ၀န္ ေတြ။ ေရွ့ေနေတြ။ အင္ဂ်င္နီယာေတြ။ ေက်ာင္းဆရာေတြ။ စစ္ဗုိလ္ေဟာင္းေတြ။ စီးပြါးေရး လုပ္ငန္း ရွင္ေတြကေန လြတ္ေတာ္အမတ္ျဖစ္လာသူေတြကုိသာ ပါလီမန္ထဲမွာအမ်ားစုအျဖစ္ျမင္ေနရဆဲျဖစ္ပါ တယ္။

တနည္းအားျဖင့္ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အေနာက္နုိင္ငံေတြက နုိင္ငံေရးသမားေတြလုို professional politician အျဖစ္ အတတ္ပညာနဲ့နုိင္ငံေရးလုပ္တဲ့အဆင့္ကိုမေရာက္ေသးဘဲ လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္ ၂၀- က်ေနာ္တုိ့ေခတ္ကလုိဘဲ့ စိတ္ဓါတ္နဲ့ လုပ္ေနတဲ့ နုိင္ငံေရးအဆင့္မွာဘဲ့ရွိေနေသးတယ္လုိ့ က် ေနာ္ ခံစားမိပါတယ္။

ဒီအတြက္ က်ေနာ္တုိ့ဘာေတြျပင္ဆင္ဖုိ့လုိမလဲ။ ၂၀၁၂-မွာ မျပင္နုိင္ရင္ေတာင္ ၂၀၁၅-အမွီ တခုခုျပင္ဆင္နုိင္မလား။ လက္ရွိအမတ္ေတြကို နုိင္ငံတကာပါလီမန္ေတြဆီ ေလ့လာေရးလြတ္တဲ့အျပင္ ေနာက္ျဖစ္လာမဲ့အမတ္ေလာင္းေတြ။ အသက္ ၂၀-တန္းလူငယ္ေတြြအတြက္ပါ စနစ္တက် ျကုိျပင္ဖုိ့ လုိမေနဘူးလား။ က်ေနာ္တုိ့ရဲ့ နုိင္ငံေရးစနစ္ေတြ။ ပညာေရးစနစ္ေတြ။ စဥ္းစားပုံေတြကို အျမန္ဆုံး ေျပာင္းလဲျပီး နုိင္ငံတကာနဲ့ရင္ေဘာင္တန္းရမဲ့အခ်ိန္ကိုေရာက္ေနျပီမဟုတ္လားလုိ့ လြတ္ေတာ္အမတ္ ေတြရဲ့ မတူညီတဲ့ လိပ္စာကဒ္ေတြကိုကုိင္ရင္း က်ေနာ္စဥ္းစားေနမိပါတယ္။