မေက်နပ္တဲ့ သံေယာဇဥ္'

“သံေယာဇဥ္” တဲ့ လူေတြ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သံုးေနတဲ့ စကားလံုးေလး။ နာမည္လွပသေလာက္ ဒုကၡေပးရာမွာ ညွာတာမႈကင္းမဲ့လွတယ္လို႔ ေျပာရမလားပဲ။
ဒီမွာေျပာခ်င္တာကေတာ့ မေက်နပ္မႈသံေယာဇဥ္ပါ။ သံေယာဇဥ္အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းမသိေသးသူေတြ မေက်နပ္မႈကို သံေယာဇဥ္လို႔ေျပာရင္ လက္ခံခ်င္မွ လက္ခံမွာပါ။
သံေယာဇဥ္ကို ႀကိဳးနဲ႔တင္စားၿပီး သံေယာဇဥ္ႀကိဳးလို႔ သံုးႏႈန္းၾကပါတယ္။ ဒီတင္စားမႈေလးက အလြန္သဘာဝက်လွပါတယ္၊ ႀကိဳးနဲ႔ခ်ည္ေႏွာင္ထားသလို သံေယာဇဥ္ကိန္းေအာင္းေနတဲ့သတၱဝါေတြကို ဝဋ္သံုးပါးကေန မလြတ္ရေအာင္ ခ်ည္ေႏွာင္တတ္တာကိုး။
သံေယာဇဥ္က ဝဋ္သံုးပါးမွာ ဘယ္လိုခ်ည္ေႏွာင္သလဲဆိုတာကလည္း စိတ္ဝင္စားစရာပါပဲ။
ဝဋ္သံုးပါးဆိုတာ တျခားမဟုတ္ပါဘူး၊ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ေလ့လာစဥ္က သိထားတဲ့ ကမၼဝဋ္၊ ဝိပါကဝဋ္၊ ကိေလသာဝဋ္ေတြပါပဲ။
ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပမည့္ ကာမရာဂစတဲ့ သံေယာဇဥ္မကုန္ေသးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ကံျပဳတဲ့အခါမွာ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္ေတြလို ျပဳကာမတၱ မဟုတ္ၾကပါဘူး၊ ေနာက္ေနာင္မွာ အက်ိဳးေပးဖို႔ ကံရဲ့သတၱိေလး က်န္ရွိေစၾကပါတယ္။ အဲသလို က်န္ရွိေစတာကိုက သံေယာဇဥ္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကို “ကမၼဝဋ္” မွာ ခ်ည္ေႏွာင္ဖြဲ႕လိုက္တာပါပဲ။
ကံကိုျပဳလိုက္ၿပီဆိုေတာ့ အဲဒီကံရဲ့ သတၱိေလးက အက်ိဳးေပးေတာ့မယ္၊ ဒီေတာ့ ကံရဲ့ အက်ိဳးကို ရရွိေစေသာအားျဖင့္ “ဝိပါကဝဋ္”မွာ ေႏွာင္ဖြဲ႕လိုက္ျပန္ၿပီေပါ့။
ေရွ႕မွာျဖစ္တဲ့ သံေယာဇဥ္ကိေလသာေတြ ရွိေနလို႔ ေနာက္မွာျဖစ္တဲ့ သံေယာဇဥ္ကိေလသာေတြျဖစ္ရတာမို႔ “ကိေလာသဝဋ္”မွာလဲ ဖြဲ႕ခ်ည္ထားရာေရာက္ျပန္တယ္ေလ၊ သံေယာဇဥ္က ဝဋ္သံုးပါးမွာ ေႏွာင္ဖြဲ႕တယ္ဆိုတာ အဲသလိုေႏွာင္ဖြဲ႕တာပါတဲ့။
သံေယာဇဥ္ရဲ့ သေဘာေလးသိၿပီးၿပီဆိုေတာ့ သံေယာဇဥ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲဆိုတာကို ေျပာျပပါဦးမယ္။
သံေယာဇဥ္ႀကိဳးက သုတၱန္နည္းသံေယာဇဥ္(၁ဝ)မ်ိဳး၊ အဘိဓမၼာနည္းသံေယာဇဥ္(၁ဝ)မ်ိဳး ရွိတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
ဒီမွာေတာ့ သုတၱန္နည္းသံေယာဇဥ္(၁ဝ)မ်ိဳးကိုပဲ ေရတြက္ျပလိုက္ပါေတာ့မယ္။
၁။ ကာမရာဂသံေယာဇဥ္
၂။ ႐ူပရာဂသံေယာဇဥ္
၃။ အ႐ူပရာဂ သံေယာဇဥ္
၄။ ပဋိဃ သံေယာဇဥ္
၅။ မာန သံေယာဇဥ္
၆။ ဒိ႒ိ သံေယာဇဥ္
၇။ သီလဗၺတပရာမာသ သံေယာဇဥ္
၈။ ဝိစိကိစၧာ သံေယာဇဥ္
၉။ ဥဒၵစၥ သံေယာဇဥ္
၁၀။ အဝိဇၨာ သံေယာဇဥ္
ဒီ(၁ဝ)မ်ိဳးကို သုတၱန္နည္း သံေယာဇဥ္လို႔ ေခၚပါတယ္။
အခုေျပာျပမယ့္ မေက်နပ္မႈ သံေယာဇဥ္က ၄-နံပါတ္က ပဋိဃသံေယာဇဥ္ပါပဲ။
မေက်နပ္မႈက ကိုယ့္ရင္ထဲ ကိန္းေအာင္းလာၿပီဆိုရင္ ကိုယ္မေက်နပ္သူအေၾကာင္းကို မေကာင္းေျပာမိသည္အထိ မေက်နပ္မႈက လႈံ႔ေဆာ္ပါတယ္။ သူ႔အက်ိဳးပ်က္စီးရာပ်က္စီးေၾကာင္းကိုပဲ ျပဳလုပ္မိေအာင္ ႀကံစည္မိေအာင္ သူကေသြးထိုးပါတယ္။ ဒီမေက်နပ္မႈရဲ့ လႈံ႔ေဆာ္ေသြးထိုးမႈကို မသိၾကတဲ့ ဉာဏ္မဲ့သူေတြက မဟုတ္မွတ္ၿပီး မေက်နပ္မႈက်ိဳးဆြဲသမွ် ကျပၾကရေတာ့တာေပါ့။ ေနာက္ဆံုး မေကာင္းမႈဒုစရိုက္ႀကီးေတြပါ ျပဳမွားမိသည္အထိပါပဲ။
အဲဒီအမွားေတြကို ကိုယ့္ရင္ထဲမွာ ကိန္းေနတဲ့ မေက်နပ္မႈကတြန္းပို႔ေပးတာပါ၊ အဲဒီရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးေတြကို ခံစားရတဲ့အခါေကာ မေက်နပ္မႈကိန္းသူပဲေလ။ ကဲ ဘယ္ေလာက္ဆိုးလိုက္တဲ့ မေက်နပ္မႈလဲ။ ဒါေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶက ဒုစရိုက္လြန္က်ဴးသူေတြကို ကိုယ့္ကိုယ္ကို တူးျဖိဳသူလို႔ မိန္႔ေတာ္မူတာထင္ပါရဲ့။
ဒီမေက်နပ္မႈက မိမိတို႔လို သာမန္ပုဂၢိဳလ္မေျပာပါနဲ႔ တကယ့္ပါရမီရွင္ အရင့္အမာႀကီးေတြကိုပါ လႊမ္းမိုးဖ်က္ဆီးပါတယ္။ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးထဲမွာမွ အရွင္စကၡဳပါလမေထရ္အေၾကာင္းေလး ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
အရွင္စကၡဳပါလမေထရ္ဟာ စ်ာန္အဘိညာဥ္ေတြ မရတဲ့ ရဟႏၲာတစ္ပါးပါ။ သာဝတၳိျပည္သားကေန သဒၶါတရားနဲ႔ ညီေတာ္ရ့ဲ ဟန္႔တားမႈကိုပါ ဆန္႔က်င္ၿပီး ရဟန္းျပဳလာသူတစ္ဦးေပါ့။
တစ္ေန႔ေတာ့ ဗုဒၶျမတ္စြာထံမွာ ကမၼ႒ာန္းေတာင္းၿပီး ရြာတစ္ရြာမွာ တရားအားထုတ္ပါတယ္၊ တရားအားထုတ္ရင္းနဲ႔ မ်က္စိေရာဂါရၿပီး မ်က္စိေပါက္ကြဲသြားပါတယ္။ ဒီမွာ ထူးျခားတာက မ်က္စိေပါက္ကြဲသြားတာနဲ႔ ရဟႏၲာျဖစ္ခ်ိန္ဟာ တၿပိဳက္နက္တည္းျဖစ္တယ္ဆိုတာပါပဲ။
ကဲ ထားပါေတာ့ ေနာက္ေတာ့ ေဇတဝန္ျပန္ၾကြၿပီး ညီေတာ္ေဆာက္တဲ့ ေက်ာင္းေလးမွာ သီတင္းသံုးေနစဥ္ စႀကၤန္ကမၼ႒ာန္းအားထုတ္ေနတုန္း မ်က္စိမျမင္ေတာ္မူေတာ့ ပိုးေကာင္ေလးေတြ တက္နင္းမိတာကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး အရွင္စကၡဳပါလမေထရ္ရဲ့ မ်က္စိကြယ္မႈ အေၾကာင္းကို ျမတ္ဗုဒၶက မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။
စကၡဳပါလမေထရ္အေလာင္းဟာ တစ္ခုေသာဘဝမွာ ေဆးဆရာျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္၊ တစ္ေန႔မွာ မ်က္စိေရာဂါသည္ မိန္းမႀကီး တစ္ေယက္က မ်က္စိေရာဂါေပ်ာက္ေအာင္ ေဆးကုေပးပါ၊ သားသမီးေတြနဲ႔တကြ ဆရာ့ဆီ ကၽြန္ခံပါမယ့္.လို႔ ေျပာၿပီး မ်က္စိကုေစပါတယ္။
မ်က္စိေရာဂါတြက္ မ်က္စဥ္းေလး အနည္းငယ္ေပးလိုက္ေတာ့ မိန္းမႀကီးရဲ့ မ်က္စိေဝဒနာသက္သာသြားတာေပါ့။ ဒီေတာ့ မိန္းမႀကီးက ေဆးေလးအနည္းငယ္ကုသရံုနဲ႔ ေပ်ာက္ကင္းသြားေတာ့ ေဆးဖိုးဝါးခ မေပးခ်င္ေတာ့ဘူး။ ေနာက္ေတာ့ ေဆးဆရာကို လိမ္လည္ပါေတာ့တယ္။
ေဆးဆရာက သက္သာရဲ့လားလို႔ ေမးေတာ့ ေဆးမကုခင္ကထက္ ပိုဆိုးလာပါတယ္ဆိုၿပီး လိမ္လိုက္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ေဆးဆရာက သူ႔ေဆးအစြမ္းကို ယံုၾကည္ထားသူျဖစ္ေတာ့ ဒီမိန္းမ ငါ့လိမ္ေနတာပဲ၊ ေကာင္းၿပီ မေက်န္မႈကရင္ထဲ ကိန္းေအာင္လာၿပီး ငါ..ဒင္းကို မ်က္စိကန္းေအာင္လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ယုတ္မာတဲ့စိတ္ဓာတ္နဲ႔. ဟုတ္ပါၿပီ ဒါဆိုေနာက္ထပ္ ဒီေဆးေလး ခပ္ၾကည့္ပါဆိုၿပီး မ်က္စိကန္းေစႏိုင္တဲ့ ေဆးေပးလိုက္ပါတယ္။
မ်က္စိေရာဂါသည္မိန္းမလည္း အဲဒီေဆးခပ္လို႔ မ်က္စိကန္းသြားရရွာပါတယ္။ သူ႔ရဲ့ လိမ္ညာမႈအျပစ္ဒဏ္ကို ခံစားသြားရတဲ့ သေဘာေပါ့။
ကဲဒီမွာစဥ္းစားၾကပါစို႔.. ေဆးဆရာ မေက်နပ္မႈေလး တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ပဋိဃသံေယာဇဥ္ ကိုယ့္ရင္ထဲ ကိန္းေအာင္လာတဲ့အတိုင္း တစ္ဖက္သာမ်က္စိကန္းသည္အထိ စိတ္လက္မာန္ပါ ျပဳလုပ္လိုက္တယ္။ အဲဒီလို ျပဳလုပ္လိုက္တာသည္ပင္ သူ႔အတြက္ ကမၼဝဋ္နဲ႔ ကိေလသာဝဋ္ကို စတင္လည္ေစလိုက္တာပါပဲ။ ဒီတင္ရပ္မေနပဲ ရဟႏၲာျဖစ္တဲ့ ဘဝမွာကိုပဲ မ်က္စိကြယ္ရျခင္း ဝိပါကဝဋ္ကိုပါ ဆက္လက္လည္ပတ္ေစပါတယ္။ မေက်နပ္မႈေလး တစ္ခုျဖစ္လိုက္တာနဲ႔ ဒီေလာက္အထိ ဆိုးက်ိဳးတရားေတြကို လည္ေစႏိုင္ပါတယ္။
မေက်နပ္မႈ ပဋိဃသံေယာဇဥ္ကို ပရမတၳတရားကိုယ္ေကာက္ရင္ ေဒါသေစတသိက္ကေလးပါ ေဒါသျဖစ္ေတာ့ ေဒါသကိုအရင္းခံတဲ့ ေဒါသမူလ ေဒါသမူစိတ္ကေလးေတြ ေဇာအျဖစ္နဲ႔ ၇ ႀကိမ္ေစာၾကပါတယ္။ ပထမေဇာကေတာ့ ျပဳလုပ္တဲ့ဘဝမွာ အက်ိဳးေပးမယ္ မေပးရင္ အေဟာသိကံျဖစ္မယ္ေပါ့။ ေနာက္ဆံုးေဇာျဖစ္တဲ့ သတၱမေဇာ (၇-ခုေျမာက္ေဇာ)က ျပဳလုပ္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ဘဝမွာ အက်ိဳးေပးမယ္၊ အျခားကံေတြ အက်ိဳးေပးသြားလို႔ သူေပးခြင့္မရရင္ အေဟာသိကံျဖစ္မယ္ေပါ့။ အလယ္ငါးေဇာကေတာ့ တတိယဘဝကစလို႔ မရိနိဗၺာန္မဝင္မခ်င္း အက်ိဳးမေပးရေသးရင္ အက်ိဳးေပးႏိုင္ပါတယ္။ အက်ိဳးေပးၿပီးရင္ေတာ့ ေနာက္ထပ္မေပးေတာ့ဘူးလို႔ ဆိုရမွာေပါ့။

ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္သႏၲာန္မွာ မေက်နပ္မႈ သံေယာဇဥ္ေလး တစ္ခ်က္ေပမယ့္ အလြန္ေၾကာက္စရာေကာင္းၿပီး ႀကီးေလးတဲ့ဒုကၡေတြကို ခံစားရႏိုင္တယ္ဆိုတာ သတိထားၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္၊
ပဋိဃသံေယာဇဥ္ကို အျမစ္ျပတ္ ပယ္သတ္တာကေတာ့ အနာဂါမိမဂ္ကိုရမွာ ပယ္သတ္ႏိုင္မွာပါ။ သို႔ေသာ္.. “ငါ့လို သူလည္း ဒုကၡ ဘယ္ေရာက္ခ်င္မလဲေလ” စတဲ့ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားနဲ႔အတူ “ငါဟာ ကိုယ္ဆင္းရဲ စိတ္ဆင္းရဲမႈအေပါင္းကေန လြတ္ေျမာက္ခ်င္သလို အားလံုးလည္း လြတ္ေျမာက္ခ်င္မွာပဲ လြတ္ေျမာက္ၾကပါေစ မဆင္းရဲၾကပါေစနဲ႔” ဆိုတဲ့ ေမတၱာတရားလက္ကိုင္ထားလို႔ျဖစ္ေစ ရွဳမွတ္မႈ ဝိပႆနာပြားေသာအားျဖင့္ျဖစ္ေစ မေက်နပ္တဲ့သံေယာဇဥ္(ပဋိဃသံေယာဇဥ္)ကေန လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ပါတယ္။